MUSTAFA ŞANKAZAN
BUDAPEŞTE (İHA) - Macaristan temasları süren Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Macar mevkidaşı Viktor Orban ile birlikte düzenlediği ortak basın toplantısında Nabucco projesinin henüz beklenen heyecanı vermediğini söyledi. Erdoğan, Türkiye ile Macaristan arasında enerji sahasında yapılması düşünülen işbirliğine de temas etti.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı mi,safir etmenin kendileri için şeref olduğunu, Türkiye gibi güçlü bir müttefike sahip olmaktan memnuniyet duyduklarını kaydetti. Orban şöyle konuştu: “Bugün çok özel bir gün. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı’nı çok nadir misafir ediyoruz burada. Bu bizim için büyük bir şereftir. Son 10 senenin en güçlü Türk liderini şu an aramızda görüyoruz. Bugünkü misafirimizin yaptığı büyük değişiklikleri çok az lider yapabildi, çok büyük saygıyla bakıyoruz bu değişimlere. Buna benzer ekonomik başarı pek görmedik. Tüm dünyada kriz yaşanırken Türkiye son yıllarda çok hızlı gelişti. Türkiye’nin başarısı bizler için de önemli. Bizim de Türkiye’nin başardıkları gibi başarılara ihtiyacımız var, umarız yakında biz de böyle başarılar elde edeceğiz.”
TÜRKİYE - MACARİSTAN ARTASINDA ORTAK ENERJİ ÇALIŞMASI
Orban, Türkiye’nin nükleer çalışmalarında yer almak istediklerini kaydetti:
“Başbakan ile üst düzey ortak bir çalışma düzeyi kurmayı kararlaştırdık. Sayın Başbakan’ın ortak enerji çalışma gurubu teklifini kabul ettik. Dış ticaret hacmini 2 katına çıkarma teklifini de kabul ettik. 2015’e kadar bu rakamı 5 milyar dolara ulaştıracağız. Biz herkesle böyle antlaşma yapmadık. Türklere güvendiğimiz kadar kendimize de güveniyoruz ama beraber olmalı bu işler. Aradaki ticari engelleri ortadan kaldıracağız.
Macaristan ayrıca Türkiye’nin AB üyeliğini destekliyor. Bunun donmasına rağmen biz sürekli destekliyoruz. Macar vatandaşların vizesiz Türkiye’ye gidebilmelerini istiyoruz. Hırvatistan’dan sonra Macarlar en çok Türkiye’ye gidiyor. Sayın Başbakan’a bir talepte bulunduk: Macaristan’daki üniversitelerdeki diplomaların kabul edilmesi.
Ayrıca Türkiye’nin nükleer reaktör projesinde yer almak istediğimizi teklif ettim. Bilhassa uzman noktasında. Macaristan’da hala bu tür uzman eğitimi veriliyor. Türkiye ile bu ilişkimizi de geliştirmek istiyoruz. Dış işlere de temas ettik. Sayın Başbakan, Suriye’deki vaziyeti bize anlattığınız için çok teşekkürler!
ORBAN: “OSMANLI ESERLERİNİN KORUNMASI İÇİN SÖZ VERDİM”
Orban, Macaristan’daki Osmanlı mirasının korunması noktasında Erdoğan’a söz verdiğini ifade etti:
“Kültürel meseleleri de konuştuk. Çok memnuniyet duyduk. Türkiye, Budapeşte’de bir kültür merkezi kurdu. Biz de Türkiye’de buna benzer bir teşkilat kurmak istiyoruz. Ayrıca Türkiye’nin Macaristan’daki Osmanlı eserlerinin korunması talebi için de Sayın Başbakan’a söz verdim, elimden gelen yardımı sağlayacağım.
Bugünkü görüşmemizi çok güçlü bir müttefikimiz ile yaptık. Zaten NATO’dan da müttefikiz. Bugüne kadar ilişkilerimiz vardı ancak bugünden sonra daha derin bir bağ ile irtibatlı olacağız. Sayın Başbakan, tekrar çok teşekkür ediyorum!”
ERDOĞAN: “2015’E KADAR TİCARET HACMİMİZİ 5 MİLYAR DOLARA ÇIKARACAĞIZ”
Viktor Orban’dan sonra söze başlayan Başbakan Erdoğan, şöyle konuştu:
“Ben de öncelikle Sayın Başbakan’a çok teşekkür ediyorum. Değerli basın mensupları! Gerek şahsıma, gerek heyetime, gerekse 125 civarında işadamları gurubuna geldiğimiz andan itibaren gösterilen hüsn-ü kabule ayrıca şükranlarımı ifade etmek isterim. Dost Macaristan’ın bu tarih - medeniyet kokan şehrinde bulunmaktan duyduğumuz memnuniyeti ifade etmek istiyorum. Türkiye ve Macaristan gücünü tarihten alan ve tarihten aldığı bu güçle hakikaten birlikteliğini bugün üst düzeylere taşıyan iki ülke. Askeri, siyasi alanda ortaklığımız var, ekonomik ticari ilişkilerimiz her geçen gün daha iyiye gidiyor. Kültürel noktada çok çok önemli ortaklıklarımızın olacağı inancındayım çünkü altyapısı buna çok müsait.
Değerli dostum, mevkidaşım Sayın Orban ile gerek ikili yaptığımız görüşmelerde, gerekse heyetlerarası yapmış olduğumuz görüşmede Türkiye - Macaristan ilişkilerinin bugün geldiği nokta ve bundan sonra 2015’e kadar gelebileceği nokta ne olabilir bunu değerlendirme fırsatını bulduk.”
Her iki ülke arasında herhangi bir siyasi meselenin bulunmamasının büyük avantaj olduğunu ve bundan duyduğu memnuniyeti dile getiren Erdoğan, bunun iki ülke arasındaki ilişkileri daha rahat geliştirebilecek bir vaziyet olduğunu söyledi. Erdoğan, “Askeri alanda işbirliğimiz malum, NATO’da beraberiz. Siyasi alanda işbirliğimiz de şu ana kadar AB sürecine yönelik Macaristan’ı her an yanımızda bulduk. Bundan dolayı kendilerine özellikle şahsım ve milletim adına teşekkür ediyorum” dedi.
İki ülke arasındaki ticari ve kültürel ilişkilerin geliştirilmesine temas eden Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ekonomik ve ticari alandaki tabloya baktığımız zaman 2012 sonu itibariyle 1,7 milyar dolarlık bir seviyeye ulaştık. Biz tabi, 2011’de 2 milyar doları yakalamıştık. Bir düşüş var, bu demektir ki 2 milyar doların üzerine süratle çıkabiliriz. O yüzden bugün sayın başbakan ile kendimize 2015 için bir hedef belirledik. Bu hedef 5 milyar dolara ulaşmaktır. Bu irade her iki ülkede var. Bugün Bundan dolayı 125 iş adamıyla geldik. Macaristan işadamlarıyla müşterek çalışmalar yapsınlar ve 2015 için bütün adımlar buna göre atılsın. Önümüzdeki engeller nelerdir, bu engelleri nasıl aşarız? Vize kolaylığı noktasında değerli meslektaşımın olumlu yaklaştığını görmek beni ayrıca memnun etti bu konuda ilgili arkadaşlarımıza gerekli talimatları verdik süratli çalışmaları yapacağız ve gerek işadamlarımızın, öğürencilerimiz, akademisyenlerimizin, sanatçılarımızın, sporcularımızın önündeki bu engeli kaldıralı diyoruz. Tabii önemli konulardan bir tanesi de bu arada enerjide bizim bir dayanışma içerisinde olmamızdır.
Aslında biz Batı Nabucco'da ortağız. Fakat Nabucco istenilen heyecanı, beklenen heyecanı şu ana kadar meydana getirememiştir. Tabi Avrupa Birliği yönetimi bu noktayı ele alması gerekir. Türkiye olarak biz transit ülkeyiz. Her türlü desteği verme noktasında biz zaten hazırız. Bizim açımızdan bir sıkıntı yok. Ama tedarik noktasında Nabucco yönetiminin bu çözmesi lazım ki bu da hedef olarak 30 milyar metreküp yıldır. Bu henüz tedarik edilememiştir, tüketici noktasında zaten sıkıntı yok.”
“NÜKLEER ENERJİ ALANINDA İNSAN YETİŞTİRME KONUSUNDA MÜŞTEREK ÇALIŞMALAR YAPABİLİRİZ”
Başbakan Erdoğan ayrıca, Türkiye’nin nükleer enerji alanındaki girişimlerine de değinerek, “Macaristan'ın bu noktadaki deneyimi, tecrübesi geçmişlere dayanıyor. Burada da yine özellikle insan yetiştirme konusunda müşterek çalışmalar yapabiliriz” dedi.
“MACARİSTAN’IN TÜRKİYE’DE BİR KÜLTER MERKEZİ AÇMASINDAN MUTLULUK DUYARIM”
Yunus Emre Türk Kültür Merkezi'nin Macaristan’da da kuruluyor olmasını “önemli bir adım” olarak niteleyen Başbakan Erdoğan, “Yerimizi kiraladık ve kısa bir süre içerisinde de hizmet vermeye başlayacağız fakat aynı şekilde Macaristan'ın da Türkiye'de böyle bir kültür merkezi açmasından bizler mutluluk duyarız. Bu İstanbul olabilir, Ankara olabilir. Bu, gençlerimizin kaynaşmasına da vesile olacaktır” dedi.
Erdoğan konuşmasının devamında şunları söyledi:
“Ve karşılıklı olarak halklarımızın gerek Macaristan'dan Türkiye'ye, gerekse Türkiye'den Macaristan'a geliş gidişleri artacaktır. Macaristan'dan Türkiye'ye turist gelişi, son rakamlara göre 104 bin. Türkiye'den de aynı şekilde Macaristan'a turist gelişinin artması en büyük arzumdur. Onun için de buradaki birçok tarihi eserleri, başta Gül Baba Türbesi olmak üzere, Zigetvar Camisi vs. gibi birçok eserlerin renovasyonunun, restorasyonunun yapılması inanıyorum ki, bizim vatandaşlarımızın da Budapeşte'ye gelmesini artıracaktır.
Sadece şu çatısı altında bulunduğumuz bina bile görülmeye değerdir. Ben inanıyorum ki, değerli mevkidaşım Sayın Orban burada çok farklı bir heyecanla, çok farklı bir hizmeti verme imkânını yakalamaktadır. Ve bugün bu renovasyona yönelik anlaşmanın imzalarını atmış bulunuyoruz. Bundan sonraki sürece yönelik Türkiye-Macaristan halkları arasındaki dayanışma önümüzü farklı bir şekilde açacaktır. Ve Macaristan üniversitelerini bitiren gençlerin denkliği ile ilgili sorunu döner dönmez ben de YÖK'le görüşmek suretiyle süratle çözmeye, halletmeye gayret edeceğim.”
TİKA ile Macar Geliştirme Bankası arasında, Macaristan’daki kültürel mirasların korunması noktasında da işbirliği imzaladı.