Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Türkiye ve Azerbaycan’ın ortaklarıyla işbirliği içerisinde gerçekleştirdiği projelerin sadece bölgeye değil, geniş bir coğrafyaya barış ve istikrar getireceğini söyledi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de Güney Gaz Koridoru temel atma töreni öncesinde düzenlenen konferansta konuştu. Konuşmasına Asrın Sözleşmesi’nin 20. yıldönümü ve Güney Gaz Koridoru’nun temel atma töreni vesilesiyle Azerbaycan’da bulunmaktan dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirerek başlayan Bakan Yıldız, köklü bağların bulunduğu Güney Kafkasya’nın Türkiye bakımından vazgeçilmez önemde olduğunu söyledi. Yıldız, “Doğu ile batı, kuzey ile güney arasındaki ticaret enerji ve ulaştırma koridorlarına ilaveten kültür ve medeniyetlerin etkileşimini sağlayan ve bölgenin barış, istikrar ve refah kuşağı haline dönüşmesi, geniş Avrasya coğrafyasına yönelik vizyonumuzun temelini teşkil etmektedir” dedi.
“ORTAK PROJELER GENİŞ BİR COĞRAFYAYA BARIŞ VE İSTİKRAR GETİRECEK”
Bakan Yıldız şöyle devam etti:“Bugün temelini atacağımız Güney Gaz Koridoru Projesi, sadece bir enerji veya ulaştırma projesi değildir. Asrın Sözleşmesi’nden bu yana kardeş Azerbaycan’la geliştirdiğimiz projeler bütün çevre ülke ve bölgelere barış getirmeyi hedefleyen projelerdir. Bakü-Tiflis-Ceyhan projesiyle Kafkasya’yı Akdeniz’e bağladık. Bakü-Tiflis-Erzurum projesiyle Kafkasya’yı Anadolu’ya bağladık. Güney Gaz Koridoru Projesi ve onun bel kemiği TANAP’la da bu defa Avrupa ile Kafkasya’yı birbirine bağlıyor, adeta bir barış koridoru açıyoruz. Bu iki ülkenin en az 17 yıldan bu yana geceli gündüzlü çalışmasıyla beraber ortaya koyduğu büyük bir hedefin göstergesidir. Ve Türkiye Cumhuriyeti hükümeti olarak gerek TBMM’de hükümetler arası anlaşmaları ve ev sahibi anlaşmalarının onayı da tamamlanmıştır. Şunu açık bir şekilde söylememe izin verin. Türkiye ve Azerbaycan’ın ortaklarımızla işbirliği içerisinde gerçekleştirdiğimiz bu projeler az evvel özetlediğim gibi sadece bölgeye değil, aynı zamanda geniş bir coğrafyaya barış ve istikrar getirecek projelerdir. Keşke her ülke bugün burada bulunanlar gibi bu projelerin değerini anlayabilse ve iyi niyetle bu çabalarımıza ortak olabilse.”
Son yıllarda küresel enerji görünümündeki büyük çaplı değişimlerin dünya enerji haritasını değiştirdiğini, enerji alanında yeni aktörlere sahne olduğunu, yeni teknolojilerin ortaya çıkmasını ve özetle enerji arenasında oyun değiştirici birçok gelişmenin meydana gelmesini sağladığını söyleyen Yıldız, “Öte yandan güvenlik ve refah ve barışın bölünmezliğinin tartışılmaz olduğu bir olgu haline geldiği bu ortamda karşılıklı çıkarların gözetildiği bir uluslararası işbirliği ve dayanışma hiç olmadığı kadar önem kazanıyor” dedi.
ENERJİ GÜVENLİĞİ
Bakan Yıldız, bu gelişmelere paralel olarak enerji güvenliğinin artan ölçüde dış politika, ulusal güvenlik, ekonomik büyüme ve sürdürülebilir kalkınma gibi kavramlarla ilişkilendirilmeye başlandığını belirterek, “Bu bağlamda enerji güvenliği konusu küresel gündemin üst sıralarına tırmanmakta, günümüz tartışmalarının ana noktalarından birini teşkil etmekte. Türkiye olarak pozitif tutumumuzu devam ettireceğiz ve Türkiye olarak enerji güvenliğinin sağlanmasında üretici, transit ve tüketici ülkeler arasındaki etkin bir işbirliği ve diyaloğu geliştirmeye devam edeceğiz. Bu görüşümüzden hareketle dost ve kardeş ülkeler Azerbaycan ve Gürcistan ile beraber bütün bu ülkelerin doğu-batı enerji koridorunu gerçekleştirmiş oluyoruz” diye konuştu.
Eski Azerbaycan Cumhurbaşkanı merhum Haydar Aliyev’in Azeri-Çırak-Güneşli petrol sahalarının Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO) da içinde bulunduğu uluslararası bir konsorsiyum vasıtasıyla geliştirilmesine imkan tanıyan Asrın Sözleşmesi’ni 1994 yılında imzaya koyduğunu hatırlatan Bakan Yıldız, böylece Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı’nın hayata geçirilmesine öncülük etmiş olduğunu kaydetti. Yıldız, “Bu vesileyle Sayın Aliyev’i rahmetle yad ediyoruz” dedi.
“ORTAK HEDEFİMİZ AB ÜYESİ ÜLKELERİN DOĞALGAZDAKİ PROBLEMİNİN ÇÖZÜMÜNÜN PARÇASI OLMAK”
Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattıyla bugüne kadar 2 milyar varilin üzerinde bir transit gerçekleşmiş olduğunu aktaran Yıldız, “Doğu-Batı Enerji Koridoru’nun ikinci bileşenini teşkil eden Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattıyla beraber de 2007 yılından bu yana doğalgaz akışı devam etmektedir. Bugün ise ortak hedefimiz başta Hazar ve ardından Ortadoğu doğalgaz kaynaklarının Batı’ya taşınması ve AB üyesi ülkelerin doğalgazdaki probleminin çözümünün bir parçası olması adına bunların geliştirilmesidir. 2018’in sonunda Türkiye, 2019’un sonunda da Avrupa’ya inşallah bu gaz akmış olacaktır” diye konuştu.
Bakan Yıldız, bu koridorun bel kemiğini oluşturan projelerden bir tanesinin de TANAP olduğunu yineleyerek, TANAP projesi açısından büyük önem taşıyan bir diğer gelişmenin de “Şahdeniz 2 Nihai Yatırım Kararı” anlaşmasının 17 Aralık’ta imza altına alınmış olması olduğunu belirtti. Yıldız, “Gelinen noktada BOTAŞ, TANAP projesinde yüzde 30’luk bir paya ve TPAO ise gerek Şahdeniz sahasında, gerek Güney Kafkasya Boru Hattı’ndaki hissesini de yüzde 19’a çıkartmıştır ve ikinci büyük ortağı olmuştur. Malumlarınız üzere TANAP ilk aşamada Şahdeniz sahasının beslenmesiyle beraber harekete geçecek ama aynı zamanda doğusundaki kaynakların da oluşmasıyla beraber bu daha da büyük sinerji kazanmış olacaktır. Daha ileriki aşamalarda farklı ilave kaynaklarının bu rahatlığına da geleceğini ümit etmekteyiz” dedi.
“TANAP PROJESİNİ YALNIZCA TİCARİ YATIRIM OLARAK DEĞERLENDİRMİYORUZ”
TANAP projesinin yalnızca ticari yatırım olarak değerlendirilmediğini dile getiren Bakan Yıldız, “Türkiye ile Azerbaycan arasında olduğu kadar Avrupa ülkeleriyle de uzun yıllara dayanacak güçlü, sağlam ve organik ilişkiler tesis edecek bir tasarım olduğuna inanıyoruz. Bu vesileyle bu projenin gerçekleştirilmesinde emeği geçen başta Sayın Aliyev olmak üzere bütün kurumlara, kamu ve özel sektöre takdir ve teşekkürlerimi sunuyorum” diyerek sözlerini sonlandırdı.
ALİYEV: “TANAP PROJESİ VE ONUN HAYATA GEÇİRİLMESİ TARİHE GEÇMİŞTİR”
Konferansın açılış konuşmasını yapan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, “2012’de Türkiye ve Azerbaycan yönetiminin çabaları sayesinde Trans Anadolu (TANAP) gaz hattının inşası hakkında karar kabul edildi. TANAP projesi ve onun hayata geçirilmesi tarihe geçmiştir. TANAP projesi onaylandıktan sonra Güney Gaz Koridoru’nun haritası görünmeye başladı. Yani bugün bizim önümüzde hiçbir engel yok ve biz sadece birlikte çabalayarak Güney Gaz Koridoru’nun tamamlanmasını sağlamalıyız ve bunu yapacağız. TANAP projesinde Azerbaycan esas yatırımcıdır ve esas maliye yükünü Azerbaycan karşılayacak. Azerbaycan doğalgaz üreticisi gibi kendi kaynaklarını dünya pazarlarına çıkartacak ve bundan sonra Gürcistan, Türkiye, Yunanistan, Bulgaristan, Arnavutluk, İtalya gelecek dönemde ise diğer ülkeler bu projeye katılabilirler” ifadelerini kullandı.
GÜNEY KAFKASYA GAZ KORİDORU
Hazar Denizi'nde bulunan Şah Deniz havzasında üretilecek doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşımayı amaçlayan TANAP'a bağlanacak Güney Kafkasya Gaz Koridoru, Gürcistan üzerinden geçerek Türkiye sınırına ulaşacak. TANAP ve Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile Güney Gaz Koridoru projesinin başlangıç ayağı olacak Güney Kafkaslar Gaz Koridoru'nun tamamlanmasıyla 6 milyar metreküpü Türkiye için olmak üzere başlangıçta 16 milyar metreküp doğalgaz Avrupa'ya taşınacak.