“Türkiye Konuşuyor” sloganıyla başlatılan çalışma kapsamında 2012 yılı içinde çeşitli illerde geniş katılımlı toplantılar düzenleniyor. Her bir toplantıda yüzlerce katılımcıya ulaşmanın hedeflendiği bu çalışma, Türkiye tarihinde bugüne kadar gerçekleştirilen en büyük müzakereci demokrasi etkinliği olacak.
Toplantılarda yeni anayasaya dair halkın düşünce, talep ve beklentilerinin tarafsız, serbest ve medeni bir tartışma ve müzakere ortamında biraraya getirilmesi amaçlanıyor. Toplantılar sonucunda ortaya çıkacak çerçevenin ise TBMM içinde mutabakatın teminine katkıda bulunması bekleniyor.
Meclis’te bulunan partilerin eşit temsilinden oluşan TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nun üyeleri düzenlenen toplantılara katılarak çalışmaları destekliyor.
Toplantıların tarafsız ve yönlendirme olmadan yapılmasına büyük önem veriliyor. Hem toplantılara katılacak vatandaşların belirlenmesi, hem de toplantı içeriğinin yönetilmesi için de yenilikçi, özel yöntemler kullanılıyor.
Sekreteryası TEPAV tarafından yürütülen Anayasa VatandaşToplantıları’nın Erzurum bölümüne TBMM Başkanı Cemil Çiçek Anayasa Uzlaşma Komisyonu Üyeleri Mehmet Ali Şahin, Mustafa Şentop, Rıza Mahmut Türmen, Atilla Kart, Faruk Bal, Ayla Akat Ata, Sırrı Süreyya Önder, Altan Tan ve Anayasa Platformu Girişim Gurubu Üyesi Kurum Başkanları M.Rifat Hisarcıklıoğlu, Bendevi Palandöken, Mustafa Kumlu, Mahmut Arslan, Nail Sanlı, Hasan Sert, Erdem Çenesiz, Şemsi Bayraktar, Ahmet Gündoğdu, İsmail Koncuk, Yusuf Çelebi, Başaran Ulusoy, Tuğrul Kutatkubilik, Ahsen Vedat Coşar katılacak.
ANAYASA PLATFORMU VATANDAŞ TOPLANTILARI’NIN İLKİ ANKARA’DA YAPILDI
Anayasa Platformu - Türkiye Konuşuyor Vatandaş Toplantıları’nın ilki, 8 Ocak 2011 Pazar günü Ankara’da yapıldı. Ankara’yı Konya, Edirne, Diyarbakır, İzmir, Antalya, Samsun, Bursa, Trabzon ve Gaziantep toplantıları takip etti. Toplantı dizisi kapsamında 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde Ankara’da sadece kadınların katıldığı, 25 Mart 2012 tarihinde de Samsun’da gençlere yönelik birer Anayasa Vatandaş Toplantısı gerçekleştirildi.
Yüzlerce vatandaşın katılımıyla gerçekleşen toplantılar, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu ve TBMM Başkanı Cemil Çiçek’in açılış konuşmalarıyla başladı. Açılışlarda Anayasa Platformu’nu oluşturan meslek örgütü, sendika konfederasyonu ve sivil toplum kuruluşu (STK) temsilcileri ile Anayasa Uzlaşma Komisyonu üyesi milletvekilleri de bulundu.
TÜRKIYE KONUŞACAK, PEKI YA SONRA?
Planlanan illerde toplantıların gerçekleştirilmesiyle tamamlanacak çalışmanın, TBMM içinde mutabakatın teminine katkıda bulunması amaçlanıyor.
Toplantıların ardından, vatandaşların anayasal konular hakkındaki tercihleri ve bu tercihleri belirtirken ortaya koydukları beklenti, umut ve kaygılar her bir il için ayrıntılı biçimde raporlanacak. Diğer yandan tüm illerde gerçekleştirilen tartışmalar, ortak noktalar ve ayrışmalarla birlikte anayasal bağlamda teknik bir raporda analiz edilecek.
Raporlar Meclis Anayasa Uzlaşma Komisyonu’na iletilecek. Çalışmanın sekretaryasını üstlenen TEPAV’ın ve Anayasa Platformu’nun web sitesi üzerinden de kamuoyuyla paylaşılacak. Toplantıların katılımcıları olan “Anayasa Gönüllüleri” dahil olmak üzere siteyi ziyaret eden herkes raporlarla ilgili yorumlarını iletebilecek.
KATILIMCILAR NASIL BELİRLENİYOR?
Toplantı çağrıları belli bir gruba, kesime, düşünceye, ideolojiye mensup kişi veya kurumlara değil rastlantısal olarak belirlenen vatandaşlara yapılıyor. Çağrılar kişiye özel ve vatandaşlara ulaşmak için kullanılan birinci yöntem cep telefonları… Bu çerçevede tüm operatörler üzerinden herhangi bir kişisel bilgiye dayalı olmaksızın rastlantısal olarak gönderilen SMS mesajları ve sesli çağrılarla vatandaşlara ulaşılıyor. Toplantı çağrısına telefonlarıyla olumlu yanıt veren vatandaşlar çağrı merkezi tarafından aranıyor. Bu aramada toplantı ile ilgilendiklerini belirten vatandaşlara ayrıntılı bilgi verilirken, vatandaşların merak ettikleri sorular cevaplandırılıyor ve başvuruları alınıyor. Başvuru kayıtları isim, iletişim bilgisi, yaş, cinsiyet ve eğitim bilgilerinden oluşuyor. Alınan başvuruların toplantı için öngörülen maksimum katılımcı sayısını aştığı durumlarda katılımcılar yine rastlantısal olarak belirleniyor.
Toplantılarda ikinci grubu sivil toplum örgütleri oluşturuyor. Sivil toplum örgütlerine açık çağrı yapılırken, salon kapasitesine göre ayrılan STK kotası üzerinden başvurular geliş sırasına göre kabul ediliyor.
KADIN KATILIMINI TEŞVİK İÇİN ÇOCUK BAKIM HİZMETİ…
Kadınların toplantılara katılımının teşvik edilmesi amacıyla toplantı salonunda toplantı boyunca hizmet verecek bir çocuk bakımevi oluşturuluyor.
MÜZAKERECİ KATILIM YÖNTEMİ UYGULANIYOR
Anayasa Vatandaş Toplantıları’nda katılımcılar birbirlerinin konuşmalarını rahatça takip edebilecekleri bir yuvarlak masa etrafında bir araya geliyor. En fazla 10 kişiden oluşan onlarca masa oluşturuluyor. Her masada bir tartışma yürütücüsü görev yapıyor. Tartışmanın içeriğine karışmayacak olan yürütücünün rolü, süreci ve zamanlamayı yönetmek… Klasik toplantılardan farklı olarak kimsenin bir diğerinin önüne geçmediği, herkesin konuşabildiği ve çözümlerin birlikte ortak bir akıl oluşturarak arandığı bir yöntem izleniyor.
Tüm masalarda konular eş zamanlı olarak tartışılıyor. Bunun için de bir merkez yürütücü görev yapıyor. Her bir konu ile ilgili merkezden bilgi verilirken, tartışmanın konusu ekranlara yansıtılıyor. Her birinin elinde oylama cihazı olan katılımcıların, masada tartışılan konular çerçevesinde bu cihazlar aracılığıyla verdikleri cevaplar anında dev ekranlara yansıtılıyor.
Tartışmalar anayasanın hemen her bölümü ile ilgili anayasal konular üzerinden gerçekleştiriliyor. Bu tartışmalar hiç kimsenin katılmakta güçlük çekmeyeceği, Türkiye’nin gündemini takip eden, haber okuyan/ izleyen herkesin rahatlıkla görüşlerini ifade edebileceği bir içerik kurgusuyla yapılıyor.
Toplantılarda maddelerin metinleri ve birbirleriyle hukuki bağlantıları gibi hukukçuların uzmanlığına giren teknik ayrıntılara girilmiyor.
ANAYASA VATANDAŞ TOPLANTISI KATILIM VE DİYALOG ŞARTLARI:
Yukarıdaki yöntemlerden biri ile çağrı alıp toplantılara başvuracak vatandaşların toplantı usulüyle ilgili şartları baştan kabul etmeleri gerekiyor. Bunlar dışında hiçbir şart aranmıyor.
* Diyalog ve Açıklık: Katılımcılardan kendi fikirleri kadar diğer fikirleri dinlemeye önem vermeleri, yeni ve alışılagelmemiş fikirlere önyargılı yaklaşmamaları, kavgacı değil uzlaşmacı olmaları beklenir.
* Ortak Geleceğe Odaklanma ve İkna: Katılımcıların mevcut pozisyonlarını ne olursa olsun korumaya değil, arzulanan daha iyi bir ortak geleceği keşfetmeye odaklanmaları ve birbirlerini ikna etmeleri beklenir.
* Şahsi Katılım: Katılımcılar herhangi bir görüşün, kuruluşun sözcüsü olarak değil şahısları adına katılırlar.
* Çalışma Sistematiğine Uyma: Bu klasik bir toplantı değildir. Uzun konuşmalar yapılmaz. Katılımcılar yöntem doğrultusunda katkılarını yaparlar. Tartışma akışı bir yöntem ile düzenlenir, katılımcılar yöntemin gerektirdiği düzene uymakla yükümlüdürler. Katılımcılar fikirlerini mümkün olduğunca öz bir şekilde söylemeli, herkesin fikrini söyleme imkanına sahip olması masadaki tüm katılımcıların ortak sorumluluğunda olmalıdır.
* Fikirlere Karşı Hoşgörü: Her görüş meşrudur, fikirleri yüzünden kimse katılma fırsatından men edilemez ve dışlanamaz. Katılımcıların, toplantı öncesinde, sırasında veya sonrasında her türlü sindirici söz veya hareketten kaçınmaları gerekmektedir; bu davranışlarda bulunan katılımcılar oturumlara girme şansını yitirebilirler.
* Katılımda Eşitlik: Toplantı süresince rütbe, statü, yetki, yaş veya bir meslek grubuna ait olmak, oturumlarda bir öncelik veya bir ayrıcalık sağlamaz. Katılanların uzman olmaları gerekmez ve beklenmez.
* Gönüllü Katılım: Toplantıya katılanların herhangi bir kişi ya da grubun zorlaması ile değil, gönüllü katılmış olması önemlidir.
* Tam Katılım: Çalışmaya kısmi katılım olmaz. Katılanlar tüm toplantıya katılırlar. Toplantı sürecinin evreleri birbiri arasında ilişkili olduğu için bir parçasına katılıp öbür parçasına katılmamak olmaz.
* Rahat Çalışma Ortamı: Katılımcılar toplantıya istedikleri kılık kıyafetle gelebilirler. Resmi olmayan günlük kıyafetler daha rahat bir çalışma ortamı sağlanması için özellikle tavsiye edilir.
Katılımcılar, “Anayasa Gönüllüsü” Olacak
Toplantı katılımcılarına “Anayasa Gönüllüsü Sertifikası” veriliyor. Katılımcıların isimleri, istedikleri takdirde web sayfasında duyurulacak ve TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu’na verilecek sonuç raporunda yer alacak.
ANAYASA PLATFORMU HAKKINDA
Anayasa Platformu, anayasa gibi ortak iradeyi yansıtması beklenen en temel yasa hakkında vatandaşların tartışacakları bir tartışma ortamı hazırlamayı, ortak geleceğimiz için vatandaşlar arasında diyaloglar aracılığıyla anayasa konusunda ortak akıl oluşturmayı amaçlamaktadır. Anayasa Platformu bir vatandaş platformudur. Bu vatandaş platformunun oluşumu için aşağıda isimleri bulunan, ülke çapında örgütlü kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve işçi, memur ve işveren sendikaları konfederasyonları evsahipliği yapmaktadır.
Platformun girişim grubunu oluşturan 13 kuruluş TOBB, TZOB, TESK, TÜRK-İŞ, TİSK, HAK-İŞ, MEMUR-SEN, T.KAMU-SEN, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği, Türk Veteriner Hekimleri Birliği, Türkiye Barolar Birliği, Türkiye Seyahat Acentaları Birliği ve Türkiye Noterler Birliği’dir.
Toplantılara TÜSİAD, TİM, MÜSİAD, TUSKON, TÜMSİAD, TÜRKONFED, Anayasa Kadın Platformu, Türkiye Sakatlar Konfederasyonu, Sivil Toplumu Geliştirme Merkezi gibi kuruluşlar destek veriyor. ERZURUM VALİLİĞİ