ULUSAL TABİAT TARİHİ MÜZESİNE İHTİYAÇ VAR

ULUSAL TABİAT TARİHİ MÜZESİNE İHTİYAÇ VAR Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Başkanı Prof. Dr. İrfan Aslan, ''Türkiye için ulusal biyoçeşitlilik araştırma merkezi ve tabiat tarihi müzesinin önemli bir ihtiyaç olduğunu'' bildirdi. BİYO ÇEŞİTLİLİK SERGİLENMELİ Aslan, yaptığı açıklamada, dünyada birçok ülkede özellikle de Avrupa'da bulunan önemli tabiat tarihi müzelerinin biyoçeşitlilik araştırma merkezleri olarak işlevlerini sürdürdüğünü belirtti. Aslan, ''Tabiat tarihi müzeleri, insanlığa hizmet eden, günümüzde uygar medeniyetlerin simgelerinden biri olan, evren, dünya, fauna ve flora, insan biyolojisi ve doğal çevre hakkında bilgi oluşturan ve bilgi oluşturmayı teşvik eden bilimsel merkezlerdir'' dedi. HALKA DOĞA BİLİNCİ AŞILAMA VE MÜZENİN İŞLEVİ Halka açık olan bu müzelerin zooloji, entomoloji, botanik, fosil ve jeoloji sergileri ile insanların özellikle de gençlerin doğaya olan ilgilerini arttırdığını ifade eden Aslan, şu bilgileri verdi: ''Bu müzeler doğa sevgisini geliştirmeyi hedeflemektedir. Ayrıca buralarda ders, seminer ve popüler bilim konuları ile ilgili kursların düzenlenmekte, içerdikleri bilimsel koleksiyon sayesinde gerek ulusal gerekse uluslararası bilim insanlarının araştırmalarını yürüttüğü eğitim ve araştırma birimlerdir.'' AVRUPA’NIN GERİSİNDEYİZ Avrupa'da tabiat tarihi müzelerinin kuruluşu 16. yüzyıla dayandığına işaret eden Aslan, bunların Avrupa'da köklü bilimsel kurumlar olduğunu ve her yıl çok sayıda kişi tarafından ziyaret edildiğini söyledi. DÜNYADA 200 TABİAT MÜZESİ VAR Aslan, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Dünyada yaklaşık 200 tabiat tarihi müzesi bulunmakta. Avrupa ve Amerika'da hemen her şehirde bu müzeler önemli ziyaret ve bilim merkezleri olarak dikkat çekiyor. Güney Afrika'da tabiat tarihi müzeleri çok eski ve köklü kurumlardır. Bulgaristan, Yunanistan, Lübnan, Ermenistan, Kıbrıs Rum kesimi bile ulusal bazda tabiat tarihi müzelerine sahipler. Bölgemizden yine Tahran'da 1973 yılında kurulan Natinal Museum Natural History 45 bin metrekarelik kapalı alana sahiptir. Son zamanlarda Suudi Arabistan ve Pakistan ulusal düzeyde oldukça modern ve büyük tabiat tarihi müzeleri kurmuşlardır. Bu kurumlar, bir ülkenin uluslararası alanda dışarıya açılan en önemli kapılarından birini oluşturmakta ayrıca uluslararası prestij kaynağı ve bilime verilen değeri temsil etmektedir.'' ÖNEMLİ TABİAT TARİHİ MÜZELERİ ABD'nin başkente Washington'da bulunan tabiat tarihi müzesinde sadece böcek koleksiyonda 35 milyon örnek bulunduğuna dikkati çeken Aslan, Londra'daki müzede 70 milyon, Petersburg'daki müzede ise 15 milyon örneğin sergilendiğini söyledi. Türkiye'de ulusal kapsamda ve uluslar arası nitelikte bir tabiat tarihi müzesi olmamasının büyük bir eksiklik olduğunu ifade Aslan, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Ankara'da bulunan MTA Tabiat Tarihi Müzesi belki ülkemiz için bir başlangıç noktası olabilirdi, ancak yeni yapılan binanın problemleri herkesin malumudur. Belirtilen bu müzede çoğunluğu fosil, mineral ve kayaç yaklaşık 70 bin örnek bulunmaktadır. Bununla birlikte, bazı üniversitelerde çok küçük düzeyde koleksiyonlar bulunmakla birlikte bunların hemen tamamı bölüm koleksiyonları şeklindedir. Küresel ısınma, çölleşme, erozyon, canlıların yaşama alanlarının hızlı bir şekilde tahrip edilmesi ve nesillerinin tehdit altında olması gibi global çevre felaketlerinin yaşandığı günümüzde, biyoçeşitliliğin korunması ve yönetimi en önemli araştırma konularından birini teşkil etmektedir. Birçok ülke ve bölgede canlıların eko sistemdeki varlığı, rolü, statüsü ve koruma altına alma ve yönetimi tartışılıp yargılanırken, ekolojik çalışmaların teknolojik buluşlara modellik yaptığı günümüzde Türkiye'de henüz daha biyoçeşitliliğin tespitine ait temel araştırmaların tamamlanmamış ve ulusal koleksiyonun oluşturulamamış olması ciddi bir eksikliktir.'' ENTOMOLOJİ KOLEKSİYONU Ziraat Fakültesi Bitki Korumu Bölümünde, 1967 yılında başlayan çalışmalar sonucu 10 bin tür ve 100 bin bireyden oluşan entomoloji koleksiyonuna sahip olduklarını belirten Aslan, ''Bu Doğu Anadolu'nun ve Türkiye'nin en zengin bilimsel böcek koleksiyonudur'' dedi. Bölümlerindeki koleksiyonda çok sayıda holotip ve paratipin de bulunduğunu kaydeden Aslan, ''Uluslararası müzelerin sahip olduğu koleksiyonlarla kıyaslandığında ülkemizin ne durumda olduğu açıkça ortadadır. Bu bakımdan, Türkiye gibi birçok canlının gen kaynağı olan bir ülkede bir an evvel ulusal biyoçeşitlilik araştırma merkezi ve tabiat tarihi müzesinin kurulmasına ihtiyaç duyulmaktadır'' şeklinde konuştu.