Erzurum 5084 sayılı Yatırım ve İstihdamı Teşvik Yasası uygulama süresinin uzatılmasını beklerken, Güneydoğu Anadolu Bölgesi illeri yeni teşvik düzenlemesi sürecinde hızlı biçimde yatırım alıyor. Yeni Teşvik’in getirileri, bu bölgedeki şirketleşme sayısı artışıyla ortaya çıkarken, doğu Anadolu bölgesi ise 2008 yılını arıyor.
2009 VERİLERİ
TOBB 2009 yılı Ocak-Aralık ayları şirketleşme istatistik sonuçlarına göre, 4. Teşvik Bölgesinde 3 bin 944 şirket, 345 kooperatif, 3 bin 130 gerçek kişi ticari işletmesi faaliyete geçti. Aynı dönemde 589 şirket, 309 kooperatif tasfiye işlemi gördü. 2009 sürecinde bölgede 454 şirket, 211 kooperatif ve 9 bin 152 gerçek kişi ticari işletmesi ise kapandı.
2008 YILI VERİLERİ
4.’ünce Teşvik Bölgesinde 2009 yılı şirketleşme hızı bakımından 2008 yılını geride bıraktı. 4. teşvik bölgesinde 2008 yılında 3 bin 873 şirket, 291 kooperatif, 2 bin 996 gerçek kişi işletmesi açılmış, 496 şirket, 284 kooperatif tasfiyeye girmiş, 420 şirket, 189 kooperatif ve 8 bin 288 gerçek kişi ticari işletmesi kapanmıştı.
BÖLGEDE ŞİRKETLEŞME PERFORMANSI
TOBB 2009 yılı Ticaret sicili verilerine göre, Erzurum’un içinde yer aldığı 4’üncü Teşvik Bölgesinde, 2009’da, 2008 yılına göre kurulan şirket sayısında yüzde 1.83, kurulan gerçek kişi ticari işletmesi sayısında yüzde 4.47, kurulan kooperatif sayısında ise yüzde 18.55 oranında bir artış belirlendi.
TASFİYE VE KAPANMA VERİLERİ
4’üncü Teşvik Bölgesinde 2009 yılında geçen yılın aynı dönemine oranla tasfiye edilen şirket sayısı yüzde 18.75, tasfiye edilen kooperatif sayısı ise yüzde 8 oranında artış gösterdi. 2008 yılına göre, kapanan şirket sayısında yüzde 8, kapanan kooperatif sayısında yüzde 11.64 ve kapanan gerçek kişi işletmesi sayısında da yüzde 10.42’lik oranda yükselme gözlendi.
ERZURUM’UN PAYI
Erzurum’un 4. Teşvik Bölgesi toplamındaki payı, açılan şirketlerde yüzde 4.43, açılan kooperatif sayısında yüzde 11.15, açılan gerçek kişi işletmesi sayısında yüzde 5.27 , tasfiye edilen şirket sayısında yüzde 5, tasfiye edilen kooperatif sayısında yüzde 21 , kapanan şirket sayısında yüzde 6.16, kooperatif sayısında yüzde 19.43 ve kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında ise yüzde 3 olarak gerçekleşti..
DOĞU’NUN TEŞVİK PAYI
Doğu Anadolu Bölgesi illerinin 4. Teşvik Bölgesi toplamındaki payı, açılan şirketlerde yüzde 35.24, açılan kooperatif sayısında yüzde 48.11, açılan gerçek kişi işletmesi sayısında yüzde 41.9 , tasfiye edilen şirket sayısında yüzde 34.46, tasfiye edilen kooperatif sayısında yüzde 48.54 , kapanan şirket sayısında yüzde 37, kooperatif sayısında yüzde 49.28 ve kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında ise yüzde 13.89 olarak gerçekleşti..
4. BÖLGENİN ÜLKE PAYI
4’üncü Teşvik Bölgesi’nin Türkiye toplamındaki payı, açılan şirketlerde yüzde 9.11, açılan kooperatif sayısında yüzde 29.92, açılan gerçek kişi işletme sayısında yüzde 7, tasfiye edilen şirket sayısında yüzde 4.37, tasfiye edilen kooperatif sayısında yüzde 12.64, kapanan şirket sayısında yüzde 4.35, kapanan kooperatif sayısında yüzde 11.45 ve kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında ise yüzde 28.34 olarak kaydedildi.
ŞİRKETLEŞME SIRALAMASI
Yeni teşvik düzenlemesi kapsamında 4. Bölge içinde değerlendirilen Erzurum, 2009 yılında kurulan şirket sayısı bakımından bölgede yer alan 30 il içinde 9’unculuğa geriledi.. 4. teşvik bölgesinde en fazla şirketin kurulduğu İl Diyarbakır olurken, bu ilin bölge payı yüzde 15 olarak kaydedildi... Bölgede en yüksek sayıda şirket kurulumunun gerçekleştirildiği diğer iller Şanlıurfa, Trabzon, Malatya, Elazığ ve Mardin olarak bildirildi.