Zeynal “40 Değirmenler”i anlattı

//İNŞİRAH SAHAF SOHBETLERİ

Erzurum’a dair unutulmuşların ve bilinmeyenlerin konu edildiği sohbette, konuşmacı Abdurrahman Zeynal’ın katılımcılarla paylaştığı bilgiler genç katılımcılar tarafından merakla dinlenirken, diğer katılımcıların bilgilerini tazelemelerini sağladı.

Erzurumlu ünlü türkücü Hüsamettin Ceylan, Şair Zinnur Tiryaki, Beyaz Doğu Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Adnan Özaras ve geçtiğimiz hafta “tasavvufun halkımız üzerindeki önemine ve yerine” dair sohbetin konuşmacılığını üstlenen Eğitimci Yazar Reşat Coşkun’un da katılımcılar arasında bulunduğu sohbette, konuşmacı Zeynal’ın geçmişten bugüne unutulan örf ve adetlerimize ve yok olmaya yüz tutmuş adab-ı muaşeret kurallarına dair tespitleri, katılımcılar tarafından esefle hatırlandı.

//KIRK DEĞİRMENLER

Erzurum’un eski haline dair tabloların göz önünde canlandırılarak çok sayıda tarihi yapının sözünün edildiği ve tartışıldığı sohbette, ayrıca tarih boyunca Erzurum ismiyle birlikte anılan Kırk Değirmenlerden de teferruatlı bir biçimde bahseden Zeynal, şunları söyledi; “Boğaz mevkiinde bulunan birinci değirmen Fabrikatör İbrahim Bey’e aitti. İbrahim Gezer un fabrikasının parçalarını Rusya’dan Trabzon’a, oradan at arabasıyla Erzurum’a getirerek un fabrikasını kurmuştur. İbrahim Gezer 1955 yılında vefat edince oğlu Tahsin Gezer’in, fabrikayı 1965 yıllarına kadar işlettiği ve daha sonra Akçaabat’a götürdüğü bilinir. Daha sonra fabrikanın altında bulunan un değirmenini de Baltacılar’a satar ve Baltacılar da değirmeni ayakkabı fabrikasına çevirerek 1975 yılına kadar Dersantaş tabelasıyla çalıştırırlar. İkinci değirmen, balık çiftliği olarak hizmet veren yerde Tüzemenler’in değirmeni olarak hizmet sunuyordu. Üçüncü değirmen Yenişehir çıkışında kavşaktan biraz aşağıda bulunurdu ve bu değirmeni de Köşk’ün içinde bulunan değirmen takip ediyordu. Yenişehir ile Yıldızkent’in birleştiği noktada, bugünkü askeri bölgenin yerinde başka bir un değirmeni bulunuyordu. SSK kavşağından İsmet Paşa Caddesi’ne kadar inen yokuşta başka bir değirmen bulunuyordu. Biraz aşağısında, Dere Mahallesi’nde başka bir değirmen daha hizmet veriyordu. Değirmeninin biri Elit Dershanesi’nin bulunduğu yerin karşısında arzı hizmet veriyordu ve Fil Köprüsü’nün üst ve alt kısımlarında iki değirmen birbirini takip ediyordu. Biri şimdiki Yakut Plaza’nın arakasında Mumcu Caddesi taraflarında, diğeri Numune Hastanesi’nin acil çıkış kapısının olduğu yerlerde Cinci Hoca lakabıyla bilinen biri tarafından çalıştırılıyordu. Gez Camii’nin Çaykara Caddesi tarafında da başka bir değirmen görev yapıyorken, diğeri Mahrukatçılar Sitesi’nin bulunduğu yerde un öğütmeye devam ediyordu. Orman Bölge Müdürlüğü’nün giriş kapısının olduğu yerde başka bir değirmen ve son olarak kesimhanenin bulunduğu yerde başka bir değirmen daha Erzurumlulara asırlardır un öğütüyordu.”

Sohbet yaklaşık iki saat sürdü. İnşirah Sahaf ve Kitabevi sahibi Nizamettin Korucu gösterdikleri ilgiden dolayı katılımcılara, katılımcılar da böyle bir kültürel etkinliğe ev sahipliği yaptıkları için Korucu’ya ve diğer emeği geçenlere teşekkürlerini ilettiler.