Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Yardımcısı Ali Babacan tarafından geçen ay taslak metin olarak açıklanan teşvik sisteminin detayları belli oldu. Resmi Gazete'de yayımlanan "Teşvik Kararnamesi"nden asgari yatırımlar için de sürpriz kararlar çıktı.
ASGARİ YATIRIM SÜRPRİZİ
Daha önce sadece büyük ölçekli yatırımlar için geçerli olacağı duyurulan asgari yatırım tutarı, teşviklerin tamamından yararlanmak isteyen tüm yatırımcılar için uygulamaya konulacak. Buna göre birinci ve ikinci bölgede teşvikten yararlanmak isteyenler en az 1 milyon liralık yatırım yapacaklar. Üçüncü ve dördüncü bölge için belirlenen asgari yatırım tutarı ise 500 bin lira. Taslakla ayrıca desteklenecek bazı sektörlerde de değişiklik yapıldı.
4’BÖLGEDE 300 BÜYÜKBAŞ ŞARTI
Daha önce destekleme kapmasına alınan ağaç ve mantar ürünleri, başka sektörlerin içine katılarak destekleme dışı bırakıldı. Taslakta bulunmayan su ürünleri yatırımı, öğrenci yurdu, huzurevi, trikotaj, bakır tel yatırımları ise bu kez destek kapsamına alındı. Tüm bölgelerde desteklenecek sektör sayısı artırıldı. Ayrıca birinci ve ikinci bölgedeki tekstil tesislerine üçüncü ve dördüncü bölgeye taşınmaları halinde verilecek destek ise sadece dördüncü bölgeyle sınırlandırıldı. Entegre hayvancılık yatırımlarına da alt sınır getirildi. Buna göre süt hayvancılığı için birinci bölgede en az 500 büyükbaş, üçüncü ve dördüncü bölgelerde ise en az 300 büyükbaş hayvan olması zorunlu olacak.
YENİ DÜZENLEME RESMİ GAZETEDE YAYIMLANDI
Türkiye'yi dört bölgeye ayırıp sektörel ve bölgesel destekler veren, 12 sektörde büyük yatırımları destekleyen yeni teşvik sisteminde bazı değişiklikler yapıldı. Taşınma desteğinde üçüncü bölge kapsam dışı tutulurken, genel teşvik sisteminden yararlanacaklara asgari yatırım tutarı getirildi.
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Bakanlar Kurulu Kararı, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 12 sektörde büyük yatırımlarda aranan asgari büyüklük miktarı ilaç üretiminde 100 milyon TL'den 150 milyon TL'ye çıkarılırken, birinci ve ikinci bölgedeki tekstil tesislerine üçüncü ve dördüncü bölgeye taşınmaları halinde verilecek taşınma desteği dördüncü bölge olarak düzenlendi.
ASGARİ LİMİTLER GÜNCELLEŞTİRİLDİ
Büyük yatırım ve bölgesel teşviklerden yararlanamayan yatırımların, mevcut sistemdeki kısıtlama ve asgari limitler güncellenerek, Gümrük Vergisi Muafiyet ve Kdv istisnasıyla genel bir teşvik sistemi getiren düzenlemede, asgari yatırım büyüklükleri belirlendi. Buna göre birinci ve ikinci bölgelerde 1 milyon TL, üçüncü ve dördüncü bölgelerde ise 500 bin TL tutarında asgari yatırım tutarı zorunluluğu aranacak.
TÜRKİYE DÖRT BÖLGEYE AYRILACAK-
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar'a göre yatırım desteklerinin uygulanması açısından İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması "Düzey 2" bölgeleri, sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak Türkiye dört bölgeye ayrıldı. Birinci bölgede İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa Eskişehir, Bilecik, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli yer alacak.
BÖLGE İLLERİ DEĞİŞMEDİ
İkinci Bölge'de Adana, Mersin, Aydın, Denizli, Muğla, Antalya, Isparta, Burdur, Balıkesir, Çanakkale (Bozcaada, Gökçeada hariç) bulunuyor. İkinci Bölgede nispeten teknoloji yoğun sektörler desteklenecek. Üçüncü Bölge'de Zonguldak, Karabük, Bartın, Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak, Konya, Karaman, Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye, Kayseri, Sivas, Yozgat, Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir, Samsun, Tokat, Çorum ve Amasya yer alırken, dördüncü bölgede ise Mardin, Batman, Şırnak, Siirt, Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli, Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane, Kastamonu, Çankırı, Sinop, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Şanlıurfa, Diyarbakır, Ağrı, Kars, Igdır, Ardahan, Van, Muş, Bitlis, Hakkari, Çanakkale'nin Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri bulunuyor.
GÜMRÜK VERGİSİ VE KDV İSTİSNASINDAN YARARLANMAK İÇİN
Bölgesel desteklerden yararlanacak yatırım konuları her bir il grubunun yatırım potansiyeli ve rekabet gücü dikkate alınarak hazırlandığı Karar'da, teşvik edilmeyecek yatırım konuları ile aranan şartları sağlayamayan yatırım alanları hariç olmak üzere, asgari sabit yatırım tutarının üzerindeki tüm yatırımlar, bölgesel ayrım yapılmaksızın gümrük vergisi muafiyeti ile katma değer vergisi (KDV) istisnasından yararlanacak. Ancak yatırımın, destek unsurlarından yararlanabilmesi için asgari sabit yatırım tutarının Birinci ve ikinci bölgelerde bir milyon TL, üçüncü ve dördüncü bölgelerde ise 500 bin TL tutarında olacak. Ancak, büyük ölçekli yatırımlar, bölgesel yatırımlar ile genel teşvik sisteminden yararlanacak yatırımların varsa ekli listelerde her bir konuya yönelik olarak belirlenen yukarıdaki tutarların üzerindeki asgari sabit yatırım ve/veya asgari kapasite şartlarını sağlaması gerekecek.
Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla yapılacak yatırımlarda finansal kiralamaya konu makine ve teçhizata ait toplam tutarın her bir finansal kiralama şirketi için asgari 200 bin TL olması gerekecek. Sadece taşınma desteklerinden yararlanacak tesisler için asgari sabit yatırım tutarı aranmayacak.
BÖLGESEL YATIRIMLARA VERİLECEK DESTEKLER-
Bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar, gümrük vergisi muafiyeti ve Kdv istisnası dışında ilave olarak birinci ve ikinci bölgelerde vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, yatırım yeri tahsisi, üçüncü ve dördüncü bölgelerde vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, yatırım yeri tahsisi, faiz desteği desteklerinden yararlanacak. Büyük ölçekli yatırımlara gümrük vergisi muafiyeti, Kdv istisnası, vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, yatırım yeri tahsisi uygulanabilecek. Yatırımların bu Karar kapsamındaki destek unsurlarından yararlanabilmesi için, makro ekonomik programlar, arz-talep dengesi, sektörel, mali ve teknik değerlendirmeler çerçevesinde projenin uygun görülmesi ve teşvik belgesi düzenlenmesi gerekecek.
ÖNCEDEN YAPILAN YATIRIMLAR TEŞVİKTEN YARARLANAMAYACAK
Finansal kiralama şirketleri aracılığıyla gerçekleştirilecek yatırımlar için finansal kiralama şirketi adına ayrı bir teşvik belgesi düzenlenmeyecek. Yatırımcının mükellefiyetlerini yerine getirmemesi halinde uygulanacak olan müeyyidelerden finansal kiralamaya konu makine ve teçhizata tekabül eden bölümü kısmen veya tamamen finansal kiralama şirketlerine de uygulanacak. Teşvik belgesi düzenlenmesine yönelik müracaat tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları teşvik belgesi kapsamına alınmayacak.
SİGORTA PRİMİ İŞVEREN DESTEĞİ SÜRELERİ BÖLGELERE GÖRE DEĞİŞECEK-
Büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında desteklenen yatırımlardan, teşvik belgesinde kayıtlı istihdam öngörüleri ile tutarlı olmak kaydıyla, komple yeni yatırımlarda, işletmeye geçiş tarihinden itibaren sağlanan, diğer yatırım cinslerinde, yatırımın tamamlanmasını müteakip, yatırıma başlama tarihinden önceki son altı aylık dönemde (mevsimsel özellik taşıyan yatırımlarda bir önceki yıla ait mevsimsel istihdam ortalamaları dikkate alınır) Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne verilen aylık prim ve hizmet belgesinde bildirilen ortalama işçi sayısına ilave edilen, istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı 31 Aralık 2010'a kadar başlanılan yatırımlarda birinci bölgede 2 yıl, ikinci bölgede 3 yıl, üçüncü bölgede 5 yıl, dördüncü bölgede 7 yıl olarak uygulanacak. 31 Aralık 2010 tarihinden sonra başlanılan yatırımlarda ise üçüncü bölgede 3 yıl, beşinci bölgede 5 yıl verilecek. 5084 sayılı Kanun kapsamındaki desteklerden yararlanmakta olan işletmeler için, bu Karar kapsamında ayrıca prim desteği uygulanmayacak. Ancak, söz konusu işletmelerde bu Karara istinaden düzenlenecek teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlara istinaden oluşacak ilave istihdam için de prim desteği uygulanacak.
YATIRIMA KATKI ORANLARI
Teşvik belgesi kapsamında 31 Aralık 2010 tarihine kadar yatırıma başlanması halinde bölgesel uygulamalarda 1, 2, 3 ve 4'üncü bölge sıralamasına göre yatırıma katkı oranları yüzde 20, 30, 40, 60 kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı aynı sıralamayla yüzde 50, 60, 80, 90 olacak. Büyük ölçekli yatırımlarda ise yatırıma katkı oranı sırasıyla yüzde 30, 40, 50, 70, kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirim oranı sırasıyla 50, 60, 80,90 düzeyinde uygulanacak. İndirilen kurumlar vergisi veya gelir vergisi tutarı yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli vergi uygulamasına devam edilecek. Arazi, arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tabi olmayan diğer harcamalar indirimli vergi uygulamasından yararlanamayacak. İndirimli oranlar stopaj suretiyle yapılan vergilendirmede uygulanmayacak.
TAŞINMA DESTEĞİ VERİLECEK
Tekstil konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerine taşınma desteği verilen yeni teşvik sistemine göre, birinci ve ikinci bölgelerdeki illerde faaliyette bulunan işletmelerin dördüncü bölgedeki illere 31 Aralık 2010 tarihine kadar bütünüyle taşınması ve en az elli kişilik istihdam sağlanması halinde bu tesisler için 5520 sayılı Kanun uyarınca kurumlar vergisi veya gelir vergisi 5 yıl süreyle yüzde 75 oranında indirimli olarak uygulanacak. Bu Kararda belirtilen esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilecek. Çalışanların asgari ücrete tekabül eden sigorta primi işveren hissesinin tamamı taşınma tarihinden itibaren beş yıl süre ile bütçeden karşılanacak. Tesislerin taşınma işleminin 2009 yılı sonuna kadar tamamlanması halinde taşınma giderleri bütçeden karşılanabilecek.
Başbakan Erdoğan tarafından açıklanan teşvik sisteminde, taşınma desteğinin 3'üncü bölgeye de verileceği belirtiliyordu. Ancak İzmir'deki bazı yatırımların Manisa gibi üçüncü bölgede yer alan yakın illere taşınacağı yönündeki haberler sonrasında 3'üncü bölge kapsam dışında tutuldu.
İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNDEKİ YATIRIMLAR
Yatırım yeri tahsisi, yatırımın süresi ve tamamlama vizesiyle ilgili düzenlemeler de içeriyor. İstanbul hariç olmak üzere, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından İhtisas Organize Sanayi Bölgesi oluşturulan yatırım konuları, ilgili bölgede seçilmiş sektörler arasında yer almasa dahi, bölgede uygulanan desteklerden yararlanacak. Denizyolu ile yük veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar ikinci bölgede uygulanan desteklerden, havayolu ile yük veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar birinci bölgede uygulanan desteklerden yararlanacak. Havayolu taksi işletmeciliği yatırımları teşvik edilmeyecek. Özel sektör tarafından yapılacak şehirlerarası yük veya yolcu taşımacılığına yönelik demiryolu yatırımları ile şehir içi yük taşımacılığına yönelik demiryolu yatırımları tüm bölgelerde teşvik edilecek. Birden fazla bölgede taşımacılık yapılması durumunda vagon teminine yönelik harcamalar faaliyet gösterilen alanda gelişmişlik düzeyi en düşük olan bölgenin desteklerinden faydalanacak. Jeotermal enerji ile veya enerji santralleri atık ısısı ile konut ısıtma soğutma yatırımları bulunduğu bölgede uygulanan desteklerden yararlanacak.
Derinin tabaklanmasına yönelik yatırımlar sadece organize sanayi bölgelerinde teşvik edilecek. Tekstil sektöründe kütlü pamuk işleme yatırımları ile sentetik elyaf ve sentetik iplik üretimine yönelik komple yeni, tevsi, entegrasyon cinsindeki yatırımlar teşvik edilmeyecek. İplik ve dokuma (yün ipliği, akıllı ve çok fonksiyonlu teknik tekstil, halı, tafting, dokunmamış-örülmemiş kumaş, çuval hariç) konularında sadece modernizasyon cinsindeki yatırımlar teşvik edilecek.
6
4
Hakkımızda
İletişim
Facebook
Twitter
Google+
RSS
Sitene
Ekle
Günün
Haberleri