Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, “Ekim ayında, 17.3 milyar dolarlık ihracatla, sadece 2020 yılının değil, tüm zamanların en yüksek aylık ihracat tutarını yakaladık. Ekim ayı ihracatın ithalatı karşılama oranımız yüzde 87,9’dur” dedi.
Ticaret Bakanı Pekcan, Plan ve bütçe Komisyonu’nda Ticaret Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının bütçe görüşmelerine katıldı ve milletvekillerine sunum yaptı.
Bakan Pekcan, Kovid-19 pandemisi neticesinde, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra gözlenen en büyük küresel ekonomik daralma ile karşı karşıya olduklarını belirterek, “IMF ve OECD tarafından yapılan güncel tahminlerde 2020 küresel ekonomik küçülme oranı sırasıyla yüzde 4,4 ve 4,5 olarak öngörülmektedir. Bu durum küresel ticaretin de tarihi düzeyde gerilemesine sebep olmuştur. Dünya Ticaret Örgütü küresel ticaretteki küçülme beklentisini yüzde 9,2olarak açıklamıştır. Küresel emtia fiyatları endeksinde 2020 Ocak-Ekim döneminde geçen seneye göre yüzde 12,4 azalış söz konusudur. Altın hariç bakıldığında bu gerileme eksi yüzde 16,5’tir” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin krizi en az hasarla atlatacak ve en hızlı toparlanmayı yaşayabilecek ülkeler arasında olduğuna işaret eden Pekcan, “İhracatımızda Mart, Nisan ve Mayıs aylarında yaşanan ani ve derin gerilemeden sonra, Haziran ayından itibaren toparlanma yaşadık. Nitekim yılın üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 33,9 ihracat artışı gerçekleşmiştir. Ekim ayında, 17.3 milyar dolarlık ihracatla, sadece 2020 yılının değil, tüm zamanların en yüksek aylık ihracat tutarını yakaladık. Ekim ayı ihracatın ithalatı karşılama oranımız yüzde 87,9’dur. Bir sermaye aracı olan altını dış ticaretimizden ayrıştırdığımızda, Ekim ayı karşılama oranının yüzde 95,3 olduğunu; 2020 yılında ithalatımızın yüzde 5,1 düştüğünü; 10 aylık ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 85,7 gibi önemli bir seviyede gerçekleştiğini görüyoruz” değerlendirmesini yaptı.
Pandemi koşullarında yapılan ticaret hakkında bilgi veren Pekcan, “Pandeminin görüldüğü Mart ayı ile birlikte uluslararası mal sevkiyatlarımızda sürekliliği temin edebilmek önemli bir öncelik haline geldi. Oldukça proaktif davranarak Habur, Kapıkule ve Kapıköy Gümrük Kapılarımızda ve Ro-Ro limanlarımızda temassız ticaret uygulamasını hızla hayata geçirdik. Ticari araçların giriş-çıkış işlemlerini, tampon bölgede ve Ro-Ro limanlarında; konteyner, dorse ve şoför değişimi yoluyla yaptık. Bu sayede, Habur ve Kapıkule’de pandemi öncesi dönemlere yakın bir sevkiyat akışı sağlanmıştır. İran’a karayolu geçişlerinde tampon bölge olmamasından dolayı, temassız ticaret demiryolunda (Kapıköy demiryolu gümrüğünde) uygulanmıştır” şeklinde konuştu.
E-ticaretin Türkiye’nin dijital ekonomiye adaptasyonu için stratejik önem arz ettiğini belirten Pekcan, “Pandemi koşullarında e-ticaretin kritik rolü daha da belirgin hale gelmiştir. Mayıs ve Haziran aylarında ülkemizdeki e-ticaret sektörünün tüm ana aktörlerinin katılımlarıyla “e-Ticaret Olarak KOBİ’lerin Yanındayız” dayanışma kampanyasını düzenledik. Kampanyadan yaklaşık 135 bin KOBİ yararlanmış, 3 bin 761 KOBİ e-ticaret ile tanışmış; KOBİ’lerimize vadesinden önce 1.2 milyar TL aktarılmıştır. Öte yandan, bu yıl ilk kez ülkemizde e-ticaret sektörüne ilişkin verileri açıkladık. 2019 yılı itibarıyla ülkemizde e-ticaret hacmi 136 Milyar TL; 2020 yılının ilk altı itibarıyla ise 91.7 Milyar TL olarak gerçekleşmiştir” diye konuştu.
İhracatçıya desteklerinin devam ettiğini kaydeden Pekcan, “Bu yıl içerisinde ihracatçımıza 1.9 milyar Türk Lirası; hizmetler sektöründen firmalarımıza da 588,3 milyon Türk Lirası tutarında; toplamda 2.48 milyar Türk Lirası destek ödemesi gerçekleştirilmiştir. Türk Eximbank yıl içerisinde geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 5 artışla 37,7 milyar dolar finansman desteği sağlamıştır. Kredi kullandırımları geçen yılın aynı dönemine göre yazde 11 artışla 24,3 milyar dolara yükselmiştir. Kovid ile ilgili alınan devlet destekli tedbirler kapsamında 5 bin 401 krediye ilişkin 4,3 milyar dolar vade uzatım talebi karşılanmıştır” şeklinde konuştu.
Esnaf ve sanatkârlar yüzde 50 ve 100 faiz indirimli krediler ile desteklenmeye devam edildiğine işaret eden Pekcan, “2020 yılı içinde, geçen yıllardan devirler hariç 950 bin 922 esnaf ve sanatkârımıza toplam 39 milyar 193 milyon TL tutarında faiz indirimli kredi kullandırılmıştır.Faiz indirimli kredilerin toplam bakiyesi 66 milyar 669 milyon TL’ye ulaşmıştır. Meydana gelen afetler nedeniyle Elazığ, Malatya, Adıyaman, Giresun ve İzmir’de faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârlarımıza sıfır faizli kredi, kredi geri ödemelerinin ertelenmesi ve hibe destekleri gibi destekler sağlanmıştır. Ekonomik İstikrar Kalkanı tedbir paketi çerçevesinde, yıllık bin 4,5 faiz oranlı, 6 aya kadar ödemesiz uygulanabilen kredi imkânından 749 bin 256 esnaf ve sanatkârımız yararlanmış, toplamda 18 milyar 562 milyon TL tutarında kredi kullandırılmıştır” ifadelerini kullandı.
Türkiye olarak üretici ve ihracatçıyı koruduklarını kaydeden Pekcan, “Pandemi sürecinde yerli üretimimiz üzerinde oluşan düşük fiyatlı yoğun ithalat baskısına karşı, 3.193 üründe yürürlükte olan İGV’leri gözden geçirdik ve önemli bir kısmını 31 Aralık tarihine kadar artırdık.Ayrıca, 2020 yılı içerisinde 2.027 adet yeni ürüne İGVgetirerek toplamda 5.220 ürün grubuna İGV uygulamaya başladık. Pandemi nedeniyle ihtiyaç duyulan ürünler arasında yer alan solunum cihazları,cerrahi maske ve maske üretiminde kullanılan “meltblown” kumaş için İGV’leri sıfırladık. Öte yandan, demir-çelik ürünlerinde uygulanan gümrük vergilerini 31 Aralık tarihine kadar geçici olarak artırdık” diye konuştu.
Bakan Pekcan’ın Plan ve Bütçe Komisyonu’na geldiğinde, CHP Muğla milletvekili Süleyman Girgin ve İstanbul milletvekili Mehmet Bekaroğlu Bakan Pekcan’ı protesto ettiler. Bunun üzerine AK Parti Manisa milletvekili Uğur Aydemir, Erzurum milletvekili İbrahim Aydemir ve Ağrı milletvekili Ekrem Çelebi CHP milletvekillerine tepki gösterdiler. Bunun üzerine kısa süreli gerginlik yaşandı.
CHP İstanbul milletvekili Mehmet Bekaroğlu söz alarak, düşüncelerini kimsenin engelleyemeyeceğini söyleyerek, “Bakın benden kim koruyor, polis kim oluyor da ben burada düşüncemi ifade edeceğim polis çektirmeyecek, böyle bir şey olamaz” ifadelerini kullandı.
Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz, Bekaroğlu’na yönelik olarak polis memurunun danışmanına engel olduğunu belirterek, usullerinin olmadığını ve gün boyu müzakereleri devam ettireceklerini kaydetti.