Erzurum’da artan refah düzeyi, taşıt ve konut alımlarındaki yoğunlaşma ile özellikle ticaret sektöründeki pozitif seyir nakdi kredi kullanımı verilerine de yansıdı. Kredi kullanım hacmindeki büyüme ilde özel sektör yatırımlarında artış sağladı. Özel araç artışı sebebiyle iskan alanlarında araçlar için park yerinin bulunmadığı, çok katlı bina inşaatlarının rekor düzeye ulaştığı Erzurum’da lüks tüketim harcamaları da artış gösterdi.
ERZURUMLU AVAKADO TÜKETİYOR
Erzurum’da artan refah düzeyiyle birlikte tüketim harcamalarının niteliği de değişti. Eskiden muz, avakado gibi ancak resimlerde görülen meyve tüketiminin hızla arttığı ilde, sofralarda yemekler çeşitlendi. İlgi çekici bir araştırma sonucuna göre, eskiden kıyma alırken sadece yağ oranına dikkat eden Erzurumlu şimdi bonfileden kıyma çektirmeye yoğunlaştı.
ERZURUMLU ARTIK HER EVİ BEĞENMİYOR
Erzurum’la ilgili olarak bir özel kuruluş tarafından yapılan tüketim harcamaları nitelik ve nicelik araştırmasında göre, ilde hemen her hanenin satın alma önceliğini otomobil oluşturmaya başladı. Bu durum aynı ailede birden fazla otomobil sahipliği sonucunu doğurdu. Eskiden 2 artı 1 evleri kullanan Erzurumlu 4+1 evleri tercih ederken, kullanılan alan tercihi 200 metrekareyi aştı.
GİYİM TERCİHLERİ
Araştırmada giyim tercihlerinin artan refah düzeyiyle birlikte ciddi bir değişim gösterdiğine dikkat çekilerek, eskiden Erzurum’da uzun süre kullanılacak giysi alımlarının yerini mevsimlik ve moda trendlerinin aldığı belirtildi. Gerilik ve gündelik giysi geleneği terkedilirken, kullan at alışkanlığı hız kazandı.
TEZGAHLARA YANSIYAN GÖRÜNTÜ
Erzurum’daki refah düzeyi artışı market, süper market ve AVM’lerin vitrin ve tezgahlarına da yansıdı. Bu merkezlerde lüks tüketim ürün ve mallarının arzında ciddi bir artış kaydedildi. Özellikle hazır gıda taleplerinde büyük oranda artış gözlendi. Yine bu merkezlere alış veriş için gelen kesimlerin, alanlarda bulunan eğlence mekanlarında yoğunlaşması da dikkat çekici boyuta ulaştı.
CEHİZLER BİLE HAZIR ALINIYOR
Erzurum’daki refah düzeyi artışının bir diğer belirleyici ve tarif eder yanı da ikinci el satışları ile el ürün ve sanatlarına ilginin düşmesi oldu. Hazıra yoğunlaşan Erzurumlu ‘tüketip atacağı’ mal ve ürünleri tercih ederken, evlerde fabrikasyon ürünler çoğaldı. Eskiden evlerde hazırlanan ve genç kızlar için vazgeçilmez olan cehizlerin de anneler ve genç kız yakınları tarafından hazırlanması alışkanlığı terkedildi, hazır ürünler el ürünlerini bastırdı.
ELDE ÇAMAŞIR TARİH, TEKNEDE BULAŞIK OUT
Erzurum’da sınıf atlatan refah düzeyi yükselişi ev hanımlarının alışkanlıklarını da tamamiyle değiştirdi. Bulaşık tekneleri, çamaşır leğenleri out olurken, bulaşık makinesi kullanmak sıradan bir alışkanlık haline geldi, elde çamaşır yıkmak ise anılarda kaldı. Evlerde yapılan gündelik temizliği ise artık gündelikçi temizlikçiler yapar hale gelindi.
EĞLENCEYE YOĞUNLAŞMA
İlde refah artışına dair gözlenen bir diğer gelişme de eğlenceye yoğunlaşma, eğlence mekanlarındaki doluluk oranlarında görülüyor. Refah düzeyinin yükselmesiyle birlikte Erzurum’da aileyle birlikte dışarıda yemek yemek alışkanlığı artış kaydetti, evlerinde yemek yapmak yerine dışarda yemek yemeyi tercih eden ev hanımları, bu durumun daha tasarruflu ve çağdaş bir gelişme olduğunu savunur hale geldi.