Doğu Anadolu Sanayici ve İşadamları Derneği (DOSİAD) Teşvikli İller Motorlu Kara Taşıtları dağılımı araştırma sonuçları açıklandı.
TEŞVİKLİLERİN DE YOKSULUYUZ
Doğu Anadolu Sanayici ve İşadamları Derneği (DOSİAD) Genel sekreteri Güvener Özcan, Doğu Anadolu bölgesinde traktör sayısının düşük olmasının, tarım sektöründeki gerilemeye işaret ettiğini kaydederek, 'bölge ekonomisinin can damarı olan tarım sektörünün içinde bulunduğu açmaz, traktör sayısından da belli oluyor' dedi.
DOĞU İLLERİ ALT SIRADA
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)2005 Kasım ayı Motorlu Kara Taşıt istatistik sonuçlarını Teşvik kapsamındaki iller kriterine göre değerlendirdiklerini söyleyen Özcan, Teşvik kapsamındaki 49 il içinde traktör sayısı bakımından Doğu Anadolu bölgesi illerinin alt sıralarda bulunmasının düşündürücü olduğunu belirtti.
DOĞU TRAKTÖR YOKSULU
Motorlu kara taşıtı verilerinin, refah düzeyi ve yaşam standartıyla ilintili olduğunu, traktör sayısının ise tarım sektörünün durumunu sergilediğini kaydeden Özcan, bölgedeki traktör sayısı azlığının, doğudaki çiftçinin alım gücü düşüklüğünü de ortaya koyduğunu ifade etti.
ERZURUM'DA ULAŞTIRMA SEKTÖRÜ AÇMAZ İÇİNDE
Teşvik kapsamındaki 49 il içinde Erzurum'un durumuna da değinen Özcan, ilin toplam araç sayısı dağılımında 14., kamyonet dağılımında 10., otomobil sayısı dağılımında 11., kamyon dağılımında 12., otobüs dağılımında 8., minibüs dağılımında 14.ncü sırada yer aldığını; verilerin Erzurum'da ulaştırma sektörünün ve sektör mensuplarının ekonomik sıkıntı içinde bulunduğunu ortaya koyduğunu açıkladı.
49 İL 32 İLE DENK DEĞİL
Teşvik kapsamındaki 49 ilde toplam 2 milyon 159 bin 660 motorlu araç bulunuyor. Bu araçların 864 bin766'ünü otomobil, 110 bin 101'ünü minibüs, 23 bin 11ini otobüs, 239 bin 692'sini kamyonet, 200 bin 493'sini kamyon ve 449 bin 444'ünü de traktör oluşturuyor.
YOKSUL İLLERDE OTOMOBİL SEVDASI
Teşvikli illerdeki toplam araç sayısı içinde otomobil ilk sırada. Toplam araç sayısı içinde otomobil yüzde 40.04, traktör yüzde 20.81, kamyonet yüzde 11.09, kamyon yüzde 9.28, minibüs yüzde 5.09 ve otobüs de yüzde 1.06'lık paya sahip bulunuyor.
TÜRKİYE TOPLAMIYLA ORANTILANINCA
Türkiye toplamıyla karşılaştırıldığında, Teşvik kapsamındaki 49 ilde bulunan toplam araç sayısı yüzde 19.8, otomobil yüzde 15.26, minibüs yüzde 33.14, otobüs yüzde 14.3, kamyonet yüzde 16.8, kamyon yüzde 29.9 ve traktör sayısı da yüzde 36.4'lük bir orana denk geliyor.
ŞANLIURFA ARAÇ ZENGİNİ
DOSİAD araştırma çalışmasına göre teşvik kapsamındaki 49 il içinde toplam araç sayısı bakımından Erzurum 14. sırada bulunuyor. 115 bin 154 araç sayısıyla Şanlıurfa ilk sırada yer alırken, bu ili 111 bin 317 araçla Kütahya, 106 bin 639 araçla Afyon izliyor. Teşvikli iller içinde en az araç Tunceli ve Hakkari illerinde bulunuyor.
KÜTAHYA OTOMOBİL ZENGİNİ
Teşvik uygulaması kapsamındaki 49 il içinde, en fazla otomobil 48 bin 566 otomobil sayısıyla Kütahya'da bulunuyor. Bu ili Şanlıurfa, Kahramanmaraş ve Trabzon takip ediyor. Erzurum otomobil sayısı bakımından Teşvikli iller içinde 11.nci durumdayken, Hakkari ve Tunceli illeri otomobil sayısı bakımından da son sırada yer alıyorlar.
ORDU MİNİBÜSTE İLK SIRADA
Teşvikli iller içinde Ordu 7 bin 61 minibüs sayısıyla ilk sırada yer alıyor. Trabzon, Giresun ve Kahramanmaraş ise minibüs sayısı çokluğu bakımından Ordu'yu takip ediyorlar. Erzurum minibüs sayısı sıralamasında 49 il içinde 14. durumda. Teşvikli iller Minibüs dağılımında doğu Anadolu illeri ise son sıralarda bulunuyorlar.
OTOBÜS SAYISI DAĞILIMI
Teşvikli iller otobüs sayısı dağılımı, doğunun nakliyecilik bakımından da olumsuz koşullar içinde bulunduğunu gösteriyor. Kütahya otobüs sayısı çokluğuyla dikkat çekerken, Erzurum 8. durumda bulunuyor. Teşvikli illerin diğer otobüs zengini illeri ise Kahramanmaraş, Düzce ve Afyon. Tunceli ve Hakkari ise bu kategoride de son sıradalar.
ŞIRNAK'IN KAMYON SAYISI ERZURUM'UN 5 KATI
Teşvikli iller kamyon sayısı dağılımı ise ilginç sonuçlar içeriyor. Şırnak 21 bin 565 kamyonla ilk sırada. Bu il trafiğine tescilli kamyon sayısı Erzurum'un 5 katını buluyor.Şanlıurfa, Mardin, Afyonkarahisar diğer kamyon zengini iller. Kamyon çokluğu bakımından doğu Anadolu bölgesinden yalnızca Van ilk sıralarda yer alıyor.
TEŞVİK KAPSAMINDAKİ İLLER MOTORLU KARA TAŞIT SAYILARI
TÜİK KASIM 2005
İl Toplam Oto. M.büs Otbs Kmynt Kmyn Msiklet Traktör
Adıyaman, 42 183 17 850 2 418 279 2 989 2 500 6 526 9 499
Ağrı 17 340 6 235 1 669 196 1 606 2 138 348 5 053
Afyon 106 639 35 908 3 272 1 157 10 610 8 676 18 044 28 745
Aksaray, 47 292 21 434 1 058 565 3 800 4 819 4 735 10 742
Amasya, 55 074 22 623 2 272 406 6 209 2 929 6 392 14 122
Ardahan, 6 297 1 564 705 35 403 453 22 3 081
Artvin, 16 479 7 231 1 517 149 3 975 2 614 351 547
Bartın, 22 295 11 201 1 447 337 3 197 1 344 1 485 3 216
Batman, 20 219 7 478 1 535 160 3 514 2 356 1 125 3 949
Bayburt, 6 558 2 680 430 97 665 592 210 1 835
Bingöl, 7 146 2 779 814 200 1 207 718 543 781
Bitlis, 10 189 4 294 870 108 1 287 1 608 123 1 801
Çankırı, 21 250 5 147 492 255 1 627 1 336 2 481 9 798
Çorum, 91 920 33 240 2 511 671 6 677 5 227 12 902 30 519
Diyarbakır 63 368 22 628 4 447 693 8 233 5 400 5 617 16 112
Düzce, 45 424 19 914 1 830 1 369 6 507 3 068 5 266 7 311
Elazığ, 53 589 27 933 2 572 555 6 929 3 529 5 372 6 519
Erzincan, 30 045 12 699 1 730 203 3 050 1 505 5 875 4 860
Erzurum, 55 406 28 068 2 837 841 8 166 4 875 1 005 9 346
Giresun, 37 105 15 821 5 582 219 8 396 3 884 769 2 297
Gümüşhane, 10 474 3 949 955 93 1 252 1 087 339 2 727
Hakkari, 4 629 1 882 447 44 730 740 159 553
Iğdır, 11 466 3 260 848 448 1 058 2 896 992 1 906
K.maraş 95 198 42 339 4 748 1 328 9 549 6 095 18 417 12 503
Karabük 33 057 18 997 1 737 423 3 743 2 476 1 383 4 166
Karaman, 46 015 15 554 1 145 334 3 729 2 028 16 426 6 648
Kars, 21 576 6 145 1 335 318 1 830 1 633 350 9 874
Kastamonu, 62 863 25 128 2 480 548 4 626 4 781 4 213 20 858
Kırşehir, 29 711 14 201 1 092 347 2 173 1 935 2 395 7 473
Kilis, 18 551 3 908 631 116 600 717 10 061 2 478
Kütahya, 111 317 48 566 3 836 1 366 10 660 7 063 15 853 23 667
Malatya, 75 824 37 218 3 525 862 9 214 4 201 5 679 14 898
Mardin, 34 991 10 023 2 220 253 3 381 12 277 1 623 5 058
Muş, 14 364 4 266 921 137 1 522 1 320 249 5 857
Nevşehir, 54 181 19 252 2 068 491 5 807 4 634 5 899 15 857
Niğde, 47 784 15 516 1 030 643 4 311 5 527 8 761 11 867
Ordu, 54 031 28 572 7 061 471 9 789 4 440 1 774 1 719
Osmaniye, 67 850 27 356 3 229 315 5 340 2 800 18 719 9 971
Rize 31 392 13 601 2 813 373 9 230 4 707 525 35
Siirt, 8 471 3 532 777 80 1 269 870 622 1 240
Sinop, 25 411 11 978 1 380 202 2 558 1 520 2 043 5 650
Sivas, 71 194 32 359 2 936 775 6 600 4 470 3 334 20 446
Şanlıurfa, 115 154 43 544 3 166 802 6 900 13 790 26 413 20 308
Şırnak, 29 422 3 881 606 61 1 597 21 565 392 1 216
Tokat, 89 789 32 712 3 058 970 8 085 4 279 9 457 31 050
Trabzon, 76 841 39 618 7 037 989 19 088 8 352 1 317 148
Tunceli, 3 596 1 251 458 94 412 345 319 630
Uşak, 64 953 27 594 1 738 816 6 552 2 813 12 272 13 020
Van, 41 014 17 311 3 875 366 6 116 7 359 1 221 4 611
Yozgat, 52 723 18 526 2 127 451 2 924 4 202 1 434 22 877
TOPLAM ARAÇ SAYI
Şanlıurfa, 115 154
Kütahya, 111 317
Afyon 106 639
Çorum, 91 920
K.maraş 95 198
Tokat, 89 789
Trabzon, 76 841
Malatya, 75 824
Sivas, 71 194
Osmaniye, 67 850
Uşak, 64 953