DOSİAD Mart 2020 Erzurum raporu yayımlandı

Doğu Anadolu Sanayici ve İşadamları Derneği(DOSİAD) Mart ayı Erzurum ekonomik performansını yorumladı. Yayımlanan Mart ayı bülteninde ile ait, Bütçe Denge, Vergi Tahsilatı, Kamu Harcamaları, Şirketleşme Performansı, İhracat Değeri, Mükellef Sayısı, TÜFE, Konut Satışı, Patent, Faydalı Model Ve Marka Verileri, Hava Ulaşımı verileri kaydedildi.

RAPORUN İÇERİĞİ

DOSİAD Raporunda, corona-19 salgının yol açtığı ekonomik kırılganlık ve durgunluğun, Erzurum il ekonomisinin kamu kaynaklı olması sebebiyle, ildeki ekonomik performansı olumsuz etkilemediğine dikkat çekildi. Raporda,, ‘İşten çıkarmaların yaşanmadığı, kamunun ise yatırım ve hizmet performansını en üst düzeyde kaydettiği Erzurum ekonomisi metropol kentler ve sanayi şehirlerine göre, ekonomide güçlü bir duruş gösteriyor’ ifadelerine yer verildi.

RESMİ VERİLER

DOSİAD Mart 2020 Bülteninde satırbaşları halinde kaydedilen veriler şöyle:

ERZURUM MART AYI DENGE VERİLERİ

Erzurum Mart döneminde, il geliri tahsilatı tutarında birinci,  il geliri ve il kamu harcamaları tutarı bakımından Van’ın ardından 2’inci, il gelirinin gideri karşılama oranı sıralamasında ise birinci sırayı aldı.2020’nin ilk üç ayında ilde gelirin gideri karşılama oranı yüzde27.22, gelir tahsilat oranı ise yüzde 21,76 olarak açıklandı.

ERZURUM ORTALAMALARI ALTÜST ETTİ

Erzurum’da 2020’nin 3 aylık bölümünde kişi başına düşen il geliri 2.7 bin TL olarak bildirildi. İlde kişi başına gerçekleştirilen kamu harcaması tutarı ise 2 bin 223 TL olarak kaydedildi. Erzurum ocak – mart ayları diliminde kişi başına düşen il geliri ve kişi başına kamu hizmet harcamaları bakımından KUDAKA, Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesi illeri ortalamalarını yine geçti.

ERZURUM MART AYI VERİLERİ

Bu yılın ilk üç ayında, Erzurum’da il geliri 2,1 milyar TL olurken, dönemde tahsil edilen gelir tutarı 461.3 milyon TL, toplam kamu hizmet harcamaları tutarı ise 1,6 milyar TL tutarında kaydedildi. İl gelirinin gideri karşılama oranı yüzde 27,22, tahsil edilen gelirin tahakkuka oranı ise yüzde 21,76 olarak bildirildi.

ERZURUM KAMU HİZMET HARCAMALARI

Erzurum’da bu yılın ilk 3 ayında kişi başına düşen kamu hizmet ve yatırım harcaması tutarı 2 bin 223 TL olarak kaydedildi.  Erzurum’un kamu harcamaları payı ülke toplamında yüzde 0,59’luk oran gösterdi. Erzurum iller kamu hizmet harcamaları tutarı yüksekliği bakımından 18’inci sırayı aldı.

ERZURUM İLK 20’DE

Erzurum Mart 2020 döneminde kamu hizmet harcamaları bakımından 18’inci sırada yer aldı.

Dönemde Kamu hizmet ve yatırım harcamalarının en yüksek olduğu 20 il; Ankara,  İstanbul,  İzmir, Diyarbakır, Bursa, Adana,  Konya, Antalya, Mersin, Samsun, Kayseri, Şanlıurfa, Kocaeli, Gaziantep, Van, Hatay, Trabzon, Erzurum, Balıkesir ve Manisa olarak açıklandı

ERZURUM SAĞLIKTA 21, EĞİTİMDE 20’İNCİ SIRADA

Erzurum bu yılın Ocak ayında kamu hizmet ve yatırım harcamaları bakımından Türkiye illeri sıralamasında 18’inci sırada yer aldı. İl sağlık harcamalarında 21, eğitim harcamalarında ise 20’inci oldu. Erzurum bölgede ise kamu harcamalarında 2, sağlık harcamalarında 2, eğitim harcamalarında 2’inci sırayı aldı. İl kamu giderleri ülke toplamında yüzde 0.59’luk pay gösterdi.

HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI OCAK – MART VERİLERİ

Erzurum’da kamu harcamaları toplamı içinde ilk üç sırayı ekonomik iş ve hizmetler, eğitim ve sağlık aldı. Yılın ilk 2 ayında Kamu harcamaları toplamında sağlık giderleri yüzde 11,0, eğitim giderleri yüzde 32,17’lik pay oluşturdu.

ERZURUM VERGİ

Erzurum Mart ayı vergi tahsilat oranı yüzde 36,57 olarak kaydedildi. İl, KUDAKA İstatistik bölgesi, Kuzeydoğu Anadolu İstatistik Bölgesi ve Doğu Anadolu illeri tahsilat ortalamalarını geçti. Bölgede vergi tahsilatının tahakkuka oranı sıralamasında Tunceli ilk sırada yer alırken, Kars 2’inci, Erzurum ise 3’üncü sırayı paylaştı.

MART 2020 ERZURUM

Erzurum’da bu yılın ilk 3 ayında tahakkuk eden 939,0 milyon TL tutarındaki verginin 343,3 milyon TL’lik dilimi tahsil edildi. İlde tahsil edilen verginin tahakkuk eden vergiye oranı yüzde 36,57 olarak belirlendi.

TAHSİLAT ORANLARI VE ERZURUM

Hazine ve Maliye Bakanlığı Mart 2020 verileri üzerinden DOSİAD tarafından gerçekleştirilen analize göre tahsil edilen verginin tahakkuk eden vergiye oranı Erzurum’da yüzde 36,57, KUDAKA İstatistik Bölgesinde yüzde 35,72, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 33,51, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 24,45 oldu.

ERZURUM MARKA

Erzurum’da bu yılın mart ayında 29, 2020 yılının ocak – mart dönemi toplamında ise 76 marka başvurusu gerçekleştirildi. İl marka başvuru sayısı bakamından Bölgede 3’üncü, Türkiye illeri sıralamasında ise 38 sıraya yükseldi. Erzurum’un 3 aylık marka başvuru sayısının bölge toplamındaki payı ise yüzde 14,53 oldu.

DOSİAD ANALİZİ

TÜRKPATENT verilerine göre Erzurum’dan ocak ayında 28, şubat ayında 19, mart ayında ise 29 marka başvurusu yapıldı. Veriler üzerinden DOSİAD tarafından kaydedilen analizlere göre bu yılın ilk 3 ayında KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 98, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 150, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 523 marka başvurusu kaydedildi.

ERZURUM’UN BÖLGESEL PAYLARI

Verilere göre, 2020 yılının ocak – mart ayları bütününde Erzurum’dan gerçekleştirilen marka başvurusu sayısı KUDAKA istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde, 77,55 Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 50,66 ve Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 14,53’lük oran gösterdi.

ERZURUM PATENT

Erzurum’dan bu yılın ilk üç ayında 7 patent başvurusunun yapıldığı açıklandı. İl başvuru sayısıyla Türkiye İlleri sıralamasında 14, bölgede ise Malatya ile birlikte ilk sırayı aldı. İlden şubatta 2, martta ise 5 başvuru oldu.

DOSİAD ANALİZİ

DOSİAD araştırmasına göre Mart ayında Erzurum’dan 5, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 6, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 6, Doğu Anadolu Bölgesinden 9; bu yılın ocak – mart ayları kapsamında ise Erzurum’dan 7, KUDAKA bölgesinden 8, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinden 9, Doğu Anadolu Bölgesinden de 30 patent başvurusu yapıldı.

ERZURUM FAYDALI MODEL

Erzurum patentte olduğu gibi Faydalı model üretiminde de Doğu Anadolu Bölgesi illeri içinde lider konumunu sürdürdü. Ekonomi ve ARGE için hayati önem taşıyan faydalı model üretiminde, ilin ülke payı yüzde 1.0’a yükseldi.

TÜRKPATENT VERİLERİ

Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) 2020 Mart dönemi iller faydalı model başvuru sayıları dağılımını açıkladı. Erzurum’dan mart ayında 3, bu yılın ocak – mart ayları toplamında ise 9 faydalı model başvurusunun yapıldığı bildirildi. Erzurum’un faydalı model başvuru sayısı Doğu Anadolu Bölgesi toplamında yüzde 30, Türkiye toplamında ise yüzde 1.0’lık pay edindi.

ERZURUM ŞİRKETLEŞME PERFORMANSI

Erzurum’da yılın ilk 3 ayında kurulan şirket sayısı bölge toplamında yüzde, 13,46, ülke toplamında ise yüzde 0,27’lik oran gösterdi.  Erzurum kurulan şirket sayısı bakımından bölgede Van ve Malatya’nın ardından 3, ülkede ise 36’ıncı sırayı aldı.

ERZURUM ÜLKE VE BÖLGE ORTALAMALARINI GEÇTİ

Erzurum bu yılın ilk üç aylık diliminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre kurulan şirket sayısı artış oranı bakımından ülke, Doğu Anadolu, KUDAKA ve Kuzeydoğu Anadolu İstatistik Bölgeleri ortalamalarını geçti. Artış oranı Erzurum’da yüzde 75, Ülkede yüzde 26.68, KUDAKA İstatistik Bölgesinde yüzde 57.14, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 32.84, Doğu Anadolu Bölgesinde de yüzde 17.45 olarak hesaplandı.

ERZURUM OCAK – MART 2020 VERİLERİ

TOBB Birikimli kurulan ve kapanan şirket verileri Erzurum sonuçlarına göre, ilde Ocak – Mart ayları bütününde 77 şirket, 5 kooperatif ve 28 gerçek kişi ticari işletmesi kuruldu. 2020’nin ilk 3 ayında 16 şirket, 1 kooperatif tasfiye işlemi görürken, 9 şirket, 5 kooperatif ve 23 gerçek kişi ticari işletmesi faaliyetini durdurdu.

ERZURUM ŞİRKET SERMAYE

Erzurum’da bu yılın ocak - mart döneminde kurulan 77 şirket sermayesinin 33,6 milyon TL olduğu kaydedildi. Erzurum Bölge illeri içinde şirket sermayesi toplamı büyüklüğü bakımından 4’üncü sırada yer aldı. İlin bölge şirket sermaye payı yüzde 12,41 oldu.

BÖLGESEL VERİLER VE ERZURUM

TOBB verilerine göre, şirket kurulum sermayesi toplamı, 110 şirketin kurulduğu KUDAKA İstatistik Bölgesinde 38, 3milyon, 182 şirketin kurulduğu Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde 86,7 milyon, 572 şirket kurulumunun kaydedildiği Doğu Anadolu Bölgesinde ise 270,6 milyon TL olarak bildirildi. Erzurum’un şirket kurulum sermaye payı KUDAKA Bölgesinde 87,6, Kuzeydoğu Anadolu İstatistik Bölgesinde de yüzde 38,74 oldu.

ERZURUM KONUT

Erzurum’da Mart ayında 599, yılın ilk üç ayında ise bin 845 konut satışı gerçekleşti. İlde ocak – mart dönemi konut satış sayısı 2019 yılının aynı dönemine göre yüzde 5,18 oranında arttı.

ERZURUM MART 2020 VERİLERİ

Erzurum’da Mart ayında 218 ipotekli, 381 de diğer yollardan olarak toplam 599 konut satışının gerçekleştirildiği açıklandı. 2019 yılı Mart ayına göre ipotekli konut satışları yüzde 198,6 oranında artış, diğer yollardan satılan konut sayısı yüzde 28,51 oranında düşüş gösterdi.  2019 yılının aynı döneminde 73 ipotek, 533 diğer yollardan 606 konut satışı yapılmıştı.

ERZURUM OCAK – MART 2020 VERİLERİ      

İlde bu yılın ilk üç ayında 673 ipotek, bin 172 ise diğer yollardan olmak üzere toplam bin 845 konut satışı yapıldı. 2019 yılının Ocak – Mart dönemine göre ipotekli konut satış sayısı yüzde 373,9 oranında arttı, diğer yollardan konut satış sayısı ise yüzde 27,29 oranında geriledi. Erzurum’da geçilen yılın Ocak - Mart döneminde 142 ipotek, bin 612 diğer yollardan bin 754 konut satışı gerçekleşmişti.

ERZURUM MÜKELLEF

Erzurum’da 10 bin 147 Gelir Vergisi, 8 bin 398 Basit usulde Gelir Vergisi, 3 bin 134 Kurumlar Vergisi, 14 bin 203 Gelir Stopaj vergisi, 7 bin 511 Gayrimenkul Sermaye İradı ve 13 bin 69 Katma Değer Vergisi(KDV) faal mükellefi bulunduğu bildirildi.

AKTİF MÜKELLEF

Gelir Vergisi, Basit Usulde Gelir vergisi, Kurumlar Vergisi faal mükelleflerinin oluşturduğu Aktif mükellef sayısı  2019 aralık ayına göre yüzde 0.83, 2020 şubat ayına göre yüzde 0,27 oranında arttı. İlde 2019 aralık ayında 21 bin 550, 2020 ocak ayında 21 bin 595, şubat ayında ise 21 bin 620, mart ayında 21 bin 679 aktif mükellef bulunduğu kaydedildi.

3 AYLIK ARTIŞ

Gelir İdaresi Başkanlığı verilerine göre, 2019 yılı aralık ayına göre basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellef sayısı 8 bin 318’den 8 bin 398’e, gelir vergisi mükellef sayısı 10 bin 145’ten 10 bin 147’ye, kurumlar vergisi faal mükellef sayısı 3 bin 87’den 3 bin 134’e, gelir stopaj vergisi faal mükellef sayısı ise 13 bin 991’den 14 bin 203’e, GMSİ mükellefi sayısı 7 bin 463’ten 7 bin 511’e, KDV mükellefi sayısı 13 bin 29’dan 13 bin 69’a yükseldi.

ERZURUM HAVA ULAŞIMI

Bu yılın ilk üç ayında, Erzurum Havalimanına iniş ve kalkış yapan uçak trafiği iç hatlarda bin 231, dış hatlarda 28, toplamda ise bin 259 olarak kaydedildi. Hava ulaşımı korona virüs salgınından olumsuz etkilendi. İl’de uçak trafiği geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 39 oranında geriledi.

3 AYLIK YOLCU VERİLERİ

DHMİ verilerine göre, Erzurum Havalimanı bu yılın ocak – mart ayları toplamında 180 bin 118 yolcuyu ağırladı. Erzurum Havalimanından iniş ve biniş trafiği kapsamında 178 bin 967 iç hat, bin 151 de dış hat yolcusu yararlandı.  Havalimanından yararlanan dış hat yolcu sayının toplam yolcu sayısı içindeki payı yüzde 0,63 olarak hesaplandı.

ERZURUM MART AYI İHRACAT YAPILAN ÜLKELER

Erzurum’dan bu yılın mart ayında 20, ilk üç ayda ise 29 ülkeye ihracat yapıldı. Erzurum’dan 6 ülkeyle yapılan ihracatta artış, 3 ülkeyle yapılan ihracatta ise düşüş kaydedildi. En fazla artış oranı yüzde 11.732 ile Katar, en fazla düşüş ise yüzde 96.2’lik düşüşle İtalya’ya yapılan ihracatta kaydedildi. Bu yılın ilk üç aylık döneminde İran’la ihracat gerçekleştirilmedi.

ERZURUM’DAN İHRACAT YAPILAN ÜLKELER

Erzurum’dan bu yılın ilk üç ayında ihracat yapılan 29 ülke, ABD, Irak, Gürcistan, Azerbaycan, Makedonya, Hollanda, Mısır, Romanya, Ukrayna, Somali, Libya, Almanya, Fas, Kosova, Rusya Federasyonu, Sırbistan, İtalya, Katar, Bulgaristan, Sudan, Macaristan, Kamerun, Nijerya, Moldova, Yemen, Şili, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Yunanistan, Suudi Arabistan olarak açıklandı.

ERZURUM SEKTÖREL PERFORMANS

Türkiye İhracatçılar Meclisi Mart dönemi İhracatçı Firmaların Kanuni Merkezleri Bazında Sektör İhracat Performansını paylaştı. Erzurum’dan en fazla değerde ihracat yapan 3 sektör mart ayında, otomotiv, madencilik, demir; bu yılın ilk üç ayı ölçeğinde ise otomotiv, madencilik ve kimya sektörü olarak kaydedildi.

ERZURUM’DA SEKTÖRLERİN PAYI

3 ayda 6.9 milyon dolar tutarında ihracatın yapıldığı Erzurum’dan mart ayında olduğu gibi yılın ilk üç ayında da 16 sektör ihracat gerçekleştirdi. Elden 3 ayda kaydedilen ihracat değeri toplamında otomotiv sektörü payı yüzde 29,08, madencilik sektörü payı yüzde 20,59, kimya sektörü payı ise yüzde 17,91 olarak kaydedildi.

ERZURUM MART AYI TÜFE’Sİ

Erzurum İstatistik Bölgesi’nde, fiyatlar şubat ayına göre yüzde 0,53 oranında artış kaydetti. Yıllık fiyat artış oranının yüzde 13,33 olarak belirtildiği Erzurum Bölgesi’nde, fiyatlar 2019 aralık ayına göre de yüzde 1,70 oranında arttı, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 14,75 olarak kaydedildi.

MART 2020 DÖNEMİ TÜRKİYE ORTALAMASI VE ERZURUM

TÜFE Mart 2020 dönemi verileri bazında, Erzurum İstatistik Bölgesi’nde enflasyon, Türkiye ortalamasına göre, aylık bazda yüzde 0,04 oranında düşük çıktı. Bölgede TÜFE, 2019 yılı aralık ayına göre de yüzde 0.59’luk oranda düşüş gösterdi, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı yüzde 1,42, yıllık TÜFE ise yüzde 1,47 oranında yüksek olarak belirlendi.

ERZURUM TİM VERİLERİ ÜZERİNDEN İHRACAT RAKAMLARI

Erzurum’dan Mart ayında 2.3 milyon dolar, bu yılın ilk üç ayında ise 6.9 milyon dolar tutarında ihracat gerçekleştirildi. İlden üç ayda yapılan ihracat değeri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26.7 oranında artış gösterdi. Aylık bazda artış oranı ise yüzde 7.75 oldu.

AYLIK VE ÜÇ AYLIK DEĞİŞİM

Erzurum’da korona virüs tehdidine rağmen ihracat değeri artışı mart ayında da devam etti. Mart ayında yapılan ihracat değeri yüzde 7.75’lik artışla 2.2 milyon dolardan 2.3 milyon dolara; üç aylık kayıtta ise geçen yıla göre yüzde 26.73’lük artışla 5.4 milyon dolardan 6 milyon 962 bin dolara yükseldi.

ERZURUM ÜÇ AYLIK DAĞILIM

Türkiye İhracatçılar Meclisi(TİM) verilerine göre, bu yılın ocak – mart ayları kapsamında en yüksek değerde ihracat mart ayında gerçekleşti. İlden ocak ayında 2 milyon 356 bin dolar, şubat ayında 2 milyon 209 bin dolar, mart ayında ise 2 milyon 396 bin dolarlık ihracat yapıldı. Mart ayında yapılan ihracat şubat ayına göre yüzde 8.46 oranında artış gösterdi.