Balcı’dan Erzurum’a veda

ERZURUM (İHA) - Yıllardır Erzurum’da düzenlediği kültürel etkinlikler ve farklı kitapçılık tarzıyla iz bırakan ve yakında Erzurum’dan ayrılacak olan Birey Yayıncılık Kurucusu Eğitimci Ve Yazar Mahmut Balcı kitap dostlarının Antik Konaktaki buluşmasına katılan Birey Yayıncılık kurucusu eğitimci ve yazar Mahmut Balcı tecrübelerinden hareketle 1980’den 2011’e kitap ve yayın dünyası üzerine kısa notlar aktardı.

PASAN’IN SÖYLEŞİSİ

Yazar Mustafa Nezihi Pesen söyleşinin girişinde yaptığı konuşmada yeni okuyucuların geçmiş yıllarda yaşanan tecrübeleri öğrenmelerinin önemine değinerek çeyrek asırdır yayın dünyasıyla iç içe olan Mahmut Balcı’dan geçmiş yıllara ait tecrübelerini dinlemek üzere buluştuklarını söyledi.

Buluşmaya katılan kitap dostlarına teşekkür ederek konuşmasına başlayan Mahmut Balcı şunları söyledi: ‘Birçok kişi gibi ben de bir köylü çocuğuyum.Yazı,okul ve şehirle tanışıklığıma sebep olan ve bugünlere gelmemizde emeği olan başta babama ve bize rehberlik eden büyüklerime minnet borçluyum. İdeolojik kavga döneminde düz lisede okuduğum için merak edilen konuları öğrenmek, tartışılan konuları bilmek amacıyla kendimizi okumak zorunda hissederdik. İdeolojik dönemde kitap okuyanlar ne okuduklarının farkında oluyorlardı. Bu dönemde kendimizi farklı görüşleri öğrenmeyi mecbur görüyorduk. Bugünün gençlerinde ise bu merak yok gibi. Liseyi bitirdikten sonra İzmir’de hazırlandığım üniversiteye hazırlık sürecinden sonra 1983 yılında bir öğrenci olarak Erzurum’a geldim. 1986-1997 yılları arasında fiilen kitapçılık yaptık. 1997 yılında ise ‘Taşrada edebiyat; edebiyatta taşra’ tartışmalarının yaşandığı bir dönemde İstanbul’da yayıncılık yapmaya çalıştık.

BİR KİTAPÇILIK SERÜVENİ

Daha önceki yıllarda okuyucular, yayıncılar ve yazarlar daha ideolojik iken 2000’li yıllardan itibaren kitaplarda ve yayın dünyasında ideolojik yönü az bir dönem başladı. Bir anlamda imajın ağır bastığı yeni bir devrin başlamasına şahit olduk. İdeolojik düşünen okuyucularda daha fazla merak etme duygusu varken günümüzde kitap okuyan okuyucularda ise sanki bir kayıtsızlık havası hakim. Aslında günümüzde insanlar az okumuyor. Herkesin önünde açık olan bilgisayardan bile insanlar çok şey okuyor. Hatta internet yazarlığının sayısı her geçen gün artıyor. Ancak insanlar daha çok sanal dünyada yayınlanan şeyleri okumaktalar. Ne yazık ki okuduğunu anlayanların sayısı ise bir o kadar az.

Yazarlar, yayıncılar ve okuyucuları sınıflandıran Mahmut Balcı konuyla ilgili şunları söyledi.

‘Yaşadığım tecrübelerden hareketle yazarları;ideolojik yazarlar,pragmatist yazarlar,idealist yazarlar,kariyerci yazarlar, siparişçi yazarlar,bir düşünceye saplanmış kalmış yazarlar, rüzgara kapılmış yazarlar,boşlukta yaşayan yazarlar,emekli memur yazarlar,akademisyen yazarlar,yazar olmaya çalışan yazarlar,besleme ve özel görevli yazarlar ve has yazarlar olarak sınıflandırıyorum.

Aynı şekilde yayıncıları da ideolojik yayıncılar,pragmatist ve tüccar yayıncılar,idealist yayıncılar,butik yayıncılar,mirasçı yayıncılar, hasbelkader yayıncılar,örgütçü ve cemaatçi yayıncılar,besleme yayıncılar olarak sınıflandırıyorum.

OKUYUCU TASNİFİ

Okuyucuları ise ideolojik okuyucular,pragmatist okuyucular,idealist okuyucular,kariyerci okuyucular,yönlendirilmiş okuyucular,teslimiyetçi okuyucular,rüzgara kapılmış okuyucular,boşlukta yaşayan okuyucular,geyikçi ve fantastik okuyucular,wampir edebiyatı kitapları okuyan okuyucular şeklinde gruplandırırken kitapçıları da şu şekilde tasnif etmeye çalışıyorum: ideolojik kitapçılar,pragmatist ve tüccar kitapçılar,idealist kitapçılar,kitap dostu kitapçılar,mirasyedi kitapçılar,şans eseri kitapçı olanlar,hasbelkader kitapçılar,mesleksizlikten kitapçı olanlar,emekli olmuş memur kitapçılar,inatçılıktan kitapçı olmuş kitapçılar.

27 YILLIK KİTAP SERÜVENİ

27 yıllık çabalarım doğrultusunda kitapçılık ve yayıncılıkta öncelikli hedefim para kazanmak olmadı. Elbette herkes hakkımızda böyle düşünmeyebilir. Bunu biraz da zaman gösterecektir. Ancak kalplerde olanı en iyi bilen yaratıcının önceliğimin kitaba saygı duyan,bir ideali ve davası olan,okuyan, düşünen,soran,sorgulayan,empati yapan,dışlamayan,eleştirel bakan bir topluluğun oluşmasında pay sahibi olmak olduğunu bilmesi yeterlidir. Dilerim kitap dostları da hakkımızda bu şekilde iyi niyetli düşünürler.

KÜLTÜR EMEKÇİSİ MAHMUT BALCI ERZURUM’DAN AYRILIYOR

Herkesin onu çalışırken gördüğü, Erzurum’da yaptığı kitapçılık ve kültürel etkinliklerle özgün bir çizgi yakalayan, Erzurum’a davet ettiği önemli isimlerle birçok konunun konuşulmasına,Erzurum'da kültür hayatının dinamikleşmesine ev sahipliği yapan, kültür çevrelerinde saygın bir yere sahip olan ve Erzurum’la Bütünleşen Kültür Emekçisi Mahmut Balcı İstanbul’da yayıncılık yapmak üzere kısa bir süre önce gerçekleşen üniversite kitabevinin devri konusunda ise şunları söyledi:

‘Öncelikle kitap dostlarına bize olan destek ve güvenleri için teşekkür ediyoruz. Kitap dostlarına selam ve saygılarımı sunuyorum. Onların desteği ile bu günlere geldik. Bir üniversite öğrencisi olarak geldiğim bu şehirde 1986 yılında aşağı mumcuda bir ara sokakta tekyay kitabevi ismiyle başlayan ticari ve kültürel faaliyetlerimizin serüveni İstanbul’da yayın çalışmalarını sürdürmek için noktalandı. Erzurum’da çeşitli zorluklara katlanarak bugünlere gelen, her görüşe saygı duyarak sürdürmeye çalıştığımız kitabevini devretmek zorunda kaldık. 2007 yılında çocuklarımın eğitimi ve kitabevinin yaşadığı bazı aksaklıkları telafi etmek üzere geldiğim Erzurum’dan dan tekrar İstanbul’a taşınıyorum. Yani Erzurum günlerimiz 1 mart 2011 tarihi itibariyle resmi olarak son buldu. Bu tarihten itibaren kitabevi ile bir ilgimiz kalmadı. İki ulusal düzeyde yayın yapan Zaman Gazetesi ve Yeni Şafak Gazetesinin Erzurum temsilciliği yanında,dergicilik ve eğitim hizmetleri ile birlikte yürüttüğümüz bu çalışmalar yorucu olmakla birlikte ruhen beni rahatlatan faaliyetlerdi. Biz de bazı özel okuyucularımız gibi hem okuyucularımızdan hem de bin bir emekle oluşan böyle seçkin bir kitabevinden mahrum kalmanın üzüntüsünü yaşayacağız. Devir kararını almak gerçekten zor oldu. Ancak insanın bazı şeylere engel olamadığı da bir gerçektir. Bundan sonraki faaliyetlerimize İstanbul’da devam edeceğiz. Elbette Erzurum’a olan özel sevgi ve minnet duygusu gönlümüzde yaşayacaktır. Zaman zaman gelip gideceğiz. Kitap ve kültür hizmetlerinde katkı talep edenlere yardımcı olmaya çalışacağız. Temennimiz kitabevinin oluşturduğumuz ‘herkese hitap eden bir çerçeve’de devam etmesi ve ideolojik bir yörüngeye girmemesidir. Aksi bir durum bizi de has okuyucularımızı da üzer. Kitap dostları kitap ihtiyaçları ve kitabevine olan alacak borç ödemeleri için internet üzerinden www.bireykitap.com adresinden bizimle iletişim kurabilirler.

Bugünlere gelmemizde sağladığı destek için bütün okuyucularımıza, Erzurum’lu dostlara, personelimize,basın mensuplarına ve dostlarımıza çok teşekkür ediyoruz. Kadim kitap dostları kendilerine selam vermeden ve veda ziyaretlerine çıkmadan Erzurum'dan ayrılmayacağımızı da bilsinler.’