GAP’A VAR DAP’A YOK
GAP'ta yapılacak süt sığırcılığı yatırımlarına hibe desteği verilmesine rağmen, bu bölge illeriyle birlikte 4. Teşvik bölgesinde yer alan ve hayvancılığın ekonomilerinde önemli yer tuttuğu Doğu Anadolu illerinin kapsam dışında kalması, bölgede tepkiyle karşılandı. Doğu Anadolu Bölgesinin de uygulama kapsamına dahil edilmesini isteyen sivil toplum kuruluşları, düzenlemenin yeniden ele alınmasını ve Doğu Anadolu illerini de kapsayacak şekilde yeni bir kararın çıkarılmasını bekliyor.
DOĞU ANADOLU BEKLEMEDE
Doğu Anadolu Bölge ekonomisi tarıma dayalı bir durum gösteriyor. Kırsal kesimde hayvancılık önemli yer tutuyor. Mera varlığının yüksek olduğu bölgede hayvancılık ve ürünleriyle geçimin sağlayan binlerce aile, GAP illerine verilen süt sığırcılığı hibe desteğinden, ekonomisi tarıma dayalı Doğu illerinin yararlandırılmamasını anlaşılamaz bir yaklaşım olarak değerlendiriyor.
KARARIN İÇERİĞİ
Bakanlar Kurulu kararıyla, GAP Eylem Planı 2009-2012 kapsamındaki iller olan Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak’ta yapılacak süt sığırcılığı yatırımlarında damızlık gebe düve alımı için yüzde 40, süt sağım ünitesi veya soğutma tankına yüzde 40, yeni inşaat yatırımlarında yüzde 30 oranında hibe desteği uygulanacak. Süt sığırcılığına verilecek hibe kapsamında ayrılacak yıllık kaynağın yüzde 40'ı 50 baş ile 100 baş arası kapasiteli işletmeler, yüzde 60'ı 100 baş ve üzeri kapasiteli işletmeler için kullandırılacak.
9 İL YARARLANACAK
Karar'la, GAP Eylem Planı 2009-2012 kapsamındaki Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak illerinde, süt sığırcılığının geliştirilmesi, modern işletmelerin kurulması, hayvansal üretimde verimliliğin ve kalitenin artırılması ile bölgesel gelişmişlik farklarının azaltılmasına yönelik olarak, üreticilerin yapacakları süt sığırcılığı işletmesi yatırımlarının desteklenmesi hedeflendi.
DESTEK 2012’YE KADAR SÜRECEK
Karar'a göre üreticilere, kırsal alanlarda, bireysel veya bir arada yapacakları öz sermayeye dayalı, en az 50 baş ve üzeri kapasiteye sahip projeli süt sığırcılığı işletmesi yatırımlarına, 2009-2012 yılları arasında hibe desteği uygulanacak. Üreticilere verilecek desteklerin yatırım konuları ve hibe oranları, “yeni inşaat yatırımlarında yüzde 30, damızlık gebe düve alımında yüzde 40, süt sağım ünitesi veya soğutma tankında yüzde 40 düzeyinde tutulacak.
İŞLETMELERE DESTEK
Kurulacak işletmeler, uygulanacak hibe desteğinden bir kez yararlandırılacak ve yatırım tutarının desteklemeye esas üst sınırı, her yıl uygulama esasları tebliğinde belirlenecek. Yatırım tutarının üst sınırı aşan kısmı ise, ayni katkı olarak yatırımcı tarafından karşılanacak, her bir proje sahibi sadece bir projesi için hibe desteğinden yararlanabilecek.
Ayrılacak yıllık kaynağın yüzde 40'ı 50 baş ile 100 baş arası kapasiteli işletmeler, yüzde 60'ı 100 baş ve üzeri kapasiteli işletmeler için kullandırılacak.
ERZURUM’DAN TEPKİ
GAP illerine verilen, bu illerle birlikte aynı teşvik bölgesinde değerlendirilen Doğu Anadolu Bölgesi illerinin ise yararlanamayacağı uygulamalara Erzurum Ticaret Borsası ve DOSİAD tepki gösterdi. ETB Başkanı Hakkı Hınıslıoğlu, yaz aylarında GAP bölgesinden yüzlerce ailenin Doğu Anadolu Bölgesi meralarından yararlanmasına ve bölgede hayvancılığın ekonomiyi yönlendirici boyutta olmasına rağmen, bölgenin uygulama dışı tutulmasının anlaşılamaz olduğunu bildirdi.
ÇELİŞKİ
Doğu Anadolu Bölgesinde bankalardan kullanılan krediler içinde ihtisas kredileri bazında tarımsal krediler yoğunluk gösteriyor. Hayvan ve mera varlığı bakımından Doğu Anadolu diğer bölgelerden daha yüksek potansiyel barındırıyor. Tarımla geçinen nüfus sayısı oldukça yüksek. Ancak, besicilik ve süt sığırcılığının katma değer üretir boyutta olduğu bölge, Süt Sığırcılığı hibe desteğinden yararlanamıyor.
ORTAK GÖRÜŞ
Ağrı, Bingöl, Elazığ, Malatya, Van ve Erzurum’da konuya ilişkin tepki veren STK’lar, süt sığırcılığı hibe desteğinin GAP’a uygulanmasını desteklediklerini, fakat düzenlemeden Doğu Anadolu Bölgesi illerinin de yararlandırılmasını istiyorlar. Bölgedeki ortak görüş ise, uygulamadan bölgenin yararlandırılmaması halinde teşvik kapsamında bölgeye gelebilecek tarımsal yatırımların duracağı, bunun da sermaye ve emek göçünü hızlandıracağı yolunda.