Göç gerçeğine bilimsel bakış

Göç gerçeğine bilimsel bakış Atatürk Üniversitesi tarafından göçün nedenlerinin tespit edilmesi amacıyla yapılan araştırma, ilginç bir gerçeği ortaya koydu. Araştırmaya göre, göçü tetikleyen en önemli faktör: hizmetler sektöründeki yetersizlik. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Uğur Güllülü, Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Kerem Karabulut ve Araştırma Görevlisi Dilek Polat tarafından gerçekleştirilen 'Ağrı Alt Bölgesi'nde Göç Eğilimi ve Sosyo-Ekonomik Nedenleri' araştırmasında göçün nedenleri araştırıldı. İki yıl süren çalışma sonucunda bölgede yoğun olarak yaşanan göçün en önemli sebebinin, ekonomik nedenlerden ziyade sağlık hizmetlerindeki yetersizliklerin yetersizliğinin etkili olduğu tespit edildi. Atatürk Üniversitesi tarafından Ağrı, Iğdır, Kars ve Ardahan'da bin 600 kişiyle yüz yüze gerçekleştirilen bir araştırma yapıldı. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Kerem Karabulut araştırmayla ilgili olarak, "yaptığımız araştırmada Erzurum”u da kapsayan sonuçlar ortaya çıkardık. Göçün nedeni olarak ekonomik nedenlerin ön planda olduğu bilinirdi. Ancak yapılan araştırma bunun böyle olmadığını, insanların sağlık koşulları nedeniyle göç ettiğini ortaya koydu. İşsizlik ise son sırada” dedi. ARAŞTIRMA İKİ YIL SÜRDÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Uğur Güllülü, Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Kerem Karabulut ve Araştırma Görevlisi Dilek Polat tarafından gerçekleştirilen 'Ağrı Alt Bölgesi'nde Göç Eğilimi ve Sosyo-Ekonomik Nedenleri' araştırmasında göçün nedenleri araştırıldı. İki yıl süren çalışma sonucunda bölgede yoğun olarak yaşanan göçün en önemli sebebinin, ekonomik nedenlerden ziyade sağlık hizmetlerindeki yetersizliklerin yetersizliğinin etkili olduğu tespit edildi. SAĞLIK HİZMETLERİNİN DURUMU Atatürk Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, doğudan batıya olan göçün en önemli nedeninin sağlık hizmetlerindeki yetersizlikten kaynaklandığı ortaya çıktı. Atatürk Üniversitesi tarafından Ağrı, Iğdır, Kars ve Ardahan'da bin 600 kişiyle yüz yüze gerçekleştirilen bir araştırma yapıldı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Kerem Karabulut araştırmayla ilgili olarak, "Göçün nedeni olarak ekonomik nedenlerin ön planda olduğu bilinirdi. Ancak yapılan araştırma bunun böyle olmadığını, ekonomik nedenlerin son sırada yer aldığını gösterdi. İnsanlar daha iyi sağlık hizmeti alabilmek için göç etmek zorunda kalıyorlar" dedi. Doç. Dr. Karabulut, son dönemlerde etkili olan küresel ısınmanın göçü tersine çevirebileceğini, bölgeye hakim iklimin kuraklık tehlikesi yaşayan insanlara cazip gelebileceğini bildirdi. BİLİM ADAMLARININ İLGİNÇ TESPİTLERİ Türkiye'nin en fazla göç veren bölgelerinden olan Doğu Anadolu'da, Atatürk Üniversitesi'nce desteklenen bilimsel araştırmayla, göçün öncelikleri ortaya çıkarıldı. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Uğur Güllülü, Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Kerem Karabulut ve Araştırma Görevlisi Dilek Polat tarafından gerçekleştirilen 'Ağrı Alt Bölgesi'nde Göç Eğilimi ve Sosyo-Ekonomik Nedenleri' araştırmasında göçün nedenleri araştırıldı. İki yıl süren çalışma sonucunda bölgede yoğun olarak yaşanan göçün en önemli sebebinin, ekonomik nedenlerden ziyade sağlık hizmetlerindeki yetersizliklerin yetersizliğinin etkili olduğu tespit edildi. Yapılan çalışma aynı isimle kitaplaştırıldı. YAŞAMA KALİTESİNİ ETKİLEYEN UNSURLAR Bölge halkının başka bir kente göç etmesinde en önemli etkenin sağlık hizmetlerindeki yetersizliğin yer aldığını belirten Doç. Dr. Karabulut, "Sağlıktaki yetersizlikten sonra sırasıyla eğitim hizmetlerinin yetersizliği, sosyal faaliyetlerin azlığı, iklim şartlarının zorluğu ve daha iyi iş bulma imkanı göç etmede belirleyici oluyor. Ancak Ağrı Alt Bölgesi'nde yapılan bu araştırmada ortaya çıkan veriler, sadece bu 4 ili değil bütün Doğu Anadolu'yu insanını kapsıyor denebilir. Hasta başına düşen hekim sayısı ve hasta yatağı sayısının Türkiye ortalamasının çok altında olması, hastanın gerekli ilgiyi görmediğini düşünmesi göçte etkili oluyor. Ancak yapılan araştırma sonucu elde ettiğimiz göçün nedenleri gelişmiş ülkelere göre farklılık gösteriyor. Gelişmiş ülkelerde göçün en önemli nedeni ekonomikken, bu bölgede ekonomi 5'inci sırada yer alıyor. Bu da bölgedeki terörün kaynaklarından biri olarak gösterilen işsizliğin, vatandaşlar için alt sıralarda yer aldığını gösteriyor" diye konuştu. GÖÇ ATILACAK DOĞRU ADIMLARLA ÖNLENEBİLİR Daha iyi bir yaşam için doğduğu toprakları terketmek zorunda kalan insanların, göç etmelerinin atılacak adımlarla büyük oranda önlenebileceğini vurgulayan Doç. Dr. Kerem Karabulut, şöyle konuştu: "Bunu sağlamanın ilk yolu bölgenin yaşanabilir bir yer haline getirilmesidir. Sağlık ve eğitim hizmetlerinin süratle iyileştirilmeli, sağlık hizmetlerinden kaliteli, adil ve eşit faydalanma sağlanmalı, eğitimde fırsat eşitliği tanınmalıdır. İnsanların aileleriyle gidebilecekleri alanların sayısı artırılmalı, sanatsal ve kültürel faaliyetlere ağırlık verilmelidir. Bölgedeki gelir dengesizliğinin giderilmesi için uygun ortam hazırlanmalı ve uygulamalar yapılmalıdır. Örneğin, 1990 sonrası bölgede ortaya çıkan dış ticaret potansiyeli, bölge için önemli bir avantaj olarak görünmektedir. Sınır komşusu ülkelerle ticaret, eğitim, sağlık ve turizm alanında adımlar atılmalıdır. Devlet- özel sektör işbirliğiyle bölge insanına girişimcilik gücü kazandırılması için eğitim çalışmaları yapılmalıdır. Sosyal huzursuzlukların göç sebebi olmaması için özellikle kamu yönetici ve görevlilerin en nitelikli ve deneyimli kişilerden oluşması önemli faydalar sağlayabilir. Bölgeyi bilmeyen, yeterli deneyimi olmayan 24-25 yaşlarında genç amirlerin, sorunları çözmede bazen yetersiz kaldıkları görülmektedir. Bunun yerine daha deneyimli yöneticiler atanabilir. Olumsuzluk sıralamasında dördüncü sırada yere alan iklim koşulları, göçü önlemede pozitif katkı yapan bir unsura dönüştürülebilir. Örneğin, kar sporları, kar ile ilgili sanatsal ve eğitim faaliyetleri yapılabilir. Ayrıca son dönemde dünyayı ve Türkiye'yi etkisi altına alan küresel ısınma sonucu, Büyükşehirler de sorun yaşayan insanların tersine göçü sağlanabilir. Bölgedeki etnik yapının göç sebebi olarak değerlendirilemeyeceği anlaşılmaktadır. Mevcut etnik yapının korunmasının göçü önleyeceği düşünülmektedir. Bu amaçla mevcut yapının korunmasını sağlayacak politikalar üretilmelidir. Yaşanan göçün tersine çevrilmesi çabalarıyla bölgesel kalkınmaya katkı yapan bir unsur haline dönüştürülmesi mümkündür. Bunun için model konutlar ve çeşitli altyapı yatırımları tamamlanarak geriye göç için uygun ortam hazırlanmalıdır. Çünkü göç eden bölge insanları çoğunlukla ayrıldığı yerdeki durumundan daha üst bir gelir seviyesine ulaşmakta buna rağmen bölgeye olan duygusal bağlılıkları devam etmektedir. Bu iyi bir şekilde değerlendirilmelidir."