5084 SORUNU
Gündem sorunun en önemli örneği bu ay itibariyle yürürlükten kalkacak olan 5084 sayılı yatırım ve istihdamı teşvik yasasının uzatılması beklentisi. Aylardır ilgililer ve yetkili meslek örgütleri tarafından dile getirilmeyen teşvik sorunu, yasa uygulama süresinin bitimine yalnızca bir aylık süre kala gündeme geldi. İlin sorunlarına ilgililerce gösterilen bu ilgisizliğin faturasını Erzurum ağır ödeyecek.
AKİBET İYİ DEĞİL
Erzurum’da teşvik yasası uygulamasından 18 bin işveren yararlanıyor. Yasa süresinin uzatılmaması durumunda, ciddi istihdam sorunları baş gösterecek. Süre uzatımının gerçekleşmemesi durumunda kayıtdışı istihdam artacak, pirim ödemesi yapamayacak durumdaki işverenler ise zorunlu biçimde eleman çıkarma yoluna gidecek. Haliyle bu olumsuz süreç, işverenleri olduğu gibi, asgari ücretle de olsa, bir geçim kapısı bulan binlerce insanı mağdur edecek.
GEÇ UYANDIK
Teşvik süresinin uzatılmasıyla ilgili olarak Erzurum medyası temmuz ayından beri sürekli uyarıda bulunurken, aynı ilgi yetkin meslek teşekküllerince sergilenmedi. İlin sosyo ekonomik sorunlarını çözmek adına görev yaptığını deklare eden meslek teşekküllerinin büyük bir bölümü ise sorunu algılamadı ve çözümü zamana yaydı. Teşvikten yararlanan il sayısının 49 olması yüzünden çoğu yetkin sivil toplum kuruluşu da, çözümü diğer illere ihale etti.
ERZURUM NEREDEYDİ?
Teşvik uygulama süresi üç hafta sonra bitecek. Erzurum yeni uyandı. Siyasi partiler de 5084 sayılı Yatırım ve istihdamı Teşvik yasası süresinin uzatılması noktasında kamu oyuna kılavuz olmadı. Özellikle iktidar partisine mensup siyasiler sorunu dile getirmekten kaçınırken, muhalefet partileri ise durumu sadece izlemekle yetindi. İl sorunlarının siyasi zeminde ifade bulamaması ise Erzurum ekonomisini endişeli bir sürece soktu.
MALATYA’YA ÖZENMEMEK MÜMKÜN MÜ?
Teşvikten yararlanan diğer Doğu Anadolu Bölgesi illeri olan ve bölgede ekonomik performansları her geçen gün artış kaydederek Erzurum’u geçen Malatya, Elazığ ve Van illerinde sivil toplum kuruluşları ortak biçimde ve aylarca öncesinden sorunu dillendirirken Erzurum’dan ses çıkmadı. Üç ilde siyasiler, meslek teşekküleri ve STK’lar beklentilerini Ankara’ya taşırken, Erzurum seyirci kaldı.
YENİ DÜZENLEMEYE İLGİSİZLİK
5084 sayılı teşvik yasasını tadil eden yeni teşvik düzenlemesi konusunda da sessiz kalan Erzurum kamuoyu, düzenleme kapsamında yer aldığı 4. bölgede,teşvikli yatırımlardan 30’a yakın ilin yararlanacak olmasına, daha avantajlı illerle Erzurum’un bir tutulmasına kayıtsız kaldı. Yeni düzenleme boyutunda yatırımlar daha uygun koşullar barındıran Malatya, Trabzon, ordu, Elazığ, Diyarbakır gibi illerde yoğunlaşırken, Erzurum yeni düzenleme kapsamında henüz yatırım alamadı.
HİBE GERÇEĞİNİ GÖREMEDİK
Hükümet, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bulunan illere GAP Projesi kapsamında “Hayvancılık hibe” uygulaması başlattı. Tarımsal kaynakları daha verimli, tarımda istihdam beklentisi daha yüksek olan Erzurum ise kapsam içinde yer almadı. Sorun basın ve bazı sivil toplum kuruluşlarınca dile getirilmesine rağmen yeterli ilgi bulmadı. Haliyle kamuoyu baskısı oluşamadı ve Erzurum hibe desteği uygulaması dışında kaldı.
2011 TANITIM PROBLEMİ
Erzurum’un gündem sorununun bir diğer örneğini de 2011 tanıtım eksikliği oluşturuyor. Erzurum için hayati önem taşıyan 2011 Üniversite Kış oyunlarının tanıtımı noktasındaki yetersizlik, ilin geleceğini de oyunları da olumsuz etkileyecek. Ancak Erzurum’da her önemli sorunda olduğu gibi bu noktada da işbirliği ve ortak bir ses yok. Herkes ve herkesim seyirci.
NELER YİTİRDİK, NELER…
Bazı sivil toplum kuruluşlarının 2011’in tanıtım eksikliği, Teşvikte süre uzatımı, Yeni Teşvik düzenlemesindeki sorunlar noktasındaki çabaları ise siyasi sebepler ve endişeler sebebiyle yeterli destek bulamadı. Organize Hayvancılık Bölgesi Projesi, Erzurum’da hipodrom kurulması, Yeni Teşvik düzenlemesi kapsamında 5’inci bölge oluşturularak Erzurum’un bu bölgeye kaydırılması, ilde rafineri tesis edilmesi gibi teklifler ve vurgular kamuoyuna taşınamadı.