BAYINDIRLIK PERSONELİNE ÇIĞ EĞİTİMİ VERİLDİ
İşleri Genel Müdürlüğü-Çığ Araştırma, Geliştirme Etüt ve Önlem Şube Müdürlüğü’nden (ÇAGEM) Jeoloji Mühendisleri Ömer Murat yavaş ve Sinan Demir, çığ felaketinin zararlarını en aza indirmek için püf noktalarını anlattı.
Tahrip gücüne göre farklı türleri bulunan çığa, meteorolojik, yamaç eğimi, şekli ve pürüzlüğünün yanı sıra insan faktörünün de ciddi bir etkisi bulunduğu belirtildi.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Çığ Araştırma Geliştirme Etüt ve Önlem Şube Müdürlüğü (ÇAGEM) tarafından Erzurum'da, Valilik Salonu'nda Muş, Ardahan, Kars, Bayburt ve Gümüşhane'den katılan kamu personeline yönelik ''çığ'' eğitimi programı düzenlendi.
UZMAN YAVAŞ BİLGİ VERDİ
ÇAGEM'den Ömer Murat Yavaş, yaptığı konuşmada, tahrip gücüne göre farklılık gösteren toz, blok, kuru tabaka kar, ıslak tabaka kar, kuru kar ve ıslak kar türlerinde çığlar bulunduğunu belirterek, tahrip gücü en yüksek olan çığ türünün ıslak kar olduğunu söyledi.
Islak kar çığının betonarme binaları bile un haline getirebileceğine dikkati çeken Yavaş, ''Böylesine korkunç bir doğa olayına meteorolojik, yamaç eğimi, şekli ve pürüzlüğü etkenlerinin yanı sıra insanlar da etkili olabilmektedir'' dedi.
BİLGİ EKSİKLİĞİ VE ÇIĞ RİSKİ
Çığ tehlikesinin farkında olmayan kişilerin, bilgi eksikliği nedeniyle birçok çığ kazasına neden olabildiğine işaret eden Yavaş, kendine fazla güven, tutum, benlik, yanlış tahminler, akran baskısı, inkar, dar görüşlülük, kendini beğenme, coşku, maddi zorunluluk, zayıf planlama, zayıf haberleşme ve körcesine lideri takip etme, konaklama yerine hemen geri dönme ve zirve tutkusunun, çığ bölgelerinde insanları sürekli probleme sürükleyen insan faktörleri olduğunu kaydetti.
KAYAKÇILARIN ÇIĞA ETKİSİ
Özelikle kayakçılar ile dağcıların neden olduğu çığ olaylarının iyi analiz edilmesi gerektiğini ifade eden Yavaş, çığ bölgelerinde keskin dönüşler ve grup halinde geçişlerin kar tabakasında ayrılmalara ve ardından çığa neden olduğunu ifade etti.
Riskli bölgelerde sırtlardan geçişin yapılması gerektiğini vurgulayan Yavaş, tehlikeli noktadan geçişin yapılması zorunlu hallerde ise tek tek geçişin çığ riskini azaltabileceğinin altını çizdi.
ÇIĞDAN KURTULMAK MÜMKÜN MÜ?
Ömer Murat Yavaş, çığ altında kalanlardan yüzeye yakın olanların yüzde 80'inin, kısmen ya da kar kütlelerine tam olarak gömülü olanların yüzde 40'ının, ve bina ya da araç içerisinde bulunanların da yüzde 55'inin hayatta kalma şansı bulunduğunu söyledi.
Çığ altında kalanların yüzde 5'inin 25, yüzde 70'inin 35 ve yüzde 80'inin ise 90 dakika içerisinde hayatını kaybettiğine dikkati çeken Yavaş, önemli bir kısmının ölüm nedeninin ise oksijen yetersizliği olduğunu dile getirdi.
Çığdan sağ olarak kurtulabilmek için, riskli bölgelerin geçiş öncesinde iyi gözlemlenmesi gerektiğini ifade eden Yavaş, ''Çünkü çığ esnasında insanlar şok ve yön kaybı yaşar. Yönünü bulmakta sıkıntı çeker. Bu nedenle riskli bölgelerde çığ esnasında hareket yönünün iyi belirlenmesi gerekir'' dedi.
''YÜZME HAREKETİ HAYATA KALMA ŞANSINI ARTIRIR''
Yavaş, çığa yakalanan kişinin denizde yüzer gibi yüzme hareketi ile hayatta kalma şansını artırabileceğini ifade etti.
Çığ bölgesinde kayan kar kütlelerinin kenarına, yüzerek ulaşma şansı olabileceğini kaydeden Yavaş, ''Eğer yüzme hareketi yapamıyorsanız bir topaç halinde bulunmak da hayatta kalma şansını artırır. Ayrıca bu hareketle oksijen alınabilinmesi için kar kütleleri arasında bir boşlukta oluşturabilir'' diye konuştu.
Yavaş, daha sonra kurumlarının çalışmalarıyla ilgili programa katılanlara bilgi verdi.
Erzurum Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü’nün ev sahipliğini yaptığı Çığ konulu eğitim semineri bugün valilik toplantı salonunda yapıldı. Erzurum, Erzincan, Bayburt, Kars, Ağrı ve Ardahan illerinden görevlilerin katıldığı eğitim semineri 2 gün sürecek.