Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 2025 Yılı Ocak döneminde yatırım teşvik belgesi verilerini paylaştı. Erzurum’un içinde yer aldığı 5’inci Teşvik Bölgesinde 2025 yılı Ocak ayında 90, 13 yıllık süreçti ise 6 bin 931 yatırım teşvik belgesi aldı.
ERZURUM’UN BÖLGE PAYLARI
DOSİAD Araştırma Merkezince yapılan hesaplamalara göre 2025’te, Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat’la birlikte 16 ilin yer aldığı bölgenin 12 yıllık teşvikli yatırım payı yüzde 7.0 oldu
OCAK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2025 yılı Ocak ayında verilen teşvik belgelerinin 407 adedi I. Bölgede, 213 adedi II. Bölgede, 141 adedi III. Bölgede, 117 adedi IV. Bölgede, 90 adedi Erzurum’un bulunduğu V. Bölgede, 192 adedi VI. Bölgede ve 5 adedi Muhtelif Bölgelerde kaydedildi..
OCAK DÖNEMİ SABİT YATIRIM
Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 14,3 milyar TL’si I. Bölgede, 19,5 milyar TL’si II. Bölgede, 5,5 milyar TL’si III. Bölgede, 4,6 milyar TL’si IV. Bölgede, 3,8 milyar TL’si V. Bölgede, 5,6 milyar TL’si VI. Bölgede ve 232 milyon TL’si Muhtelif Bölgelerde kaydedildiği bildirildi.
13 YILLIK SÜREÇ
Son 13 yılda düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,3, II. Bölge yüzde 18,1, III. Bölge yüzde 13,4, IV. Bölge yüzde 9,2, V. Bölge yüzde 7, VI. Bölge yüzde 12,7 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay aldı.
13 YILLIK SABİT YATIRIM
Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 43,4, II. Bölgenin payının yüzde 18,7, III. Bölgenin payının yüzde 14,7, IV. Bölgenin payının yüzde 7,9, V. Bölgenin payının yüzde 5,7, VI. Bölgenin payının yüzde 4,6 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 5 olduğu görüldü.
YATIRIM TEŞVİK BELGESİ BÜLTENİ -OCAK 2025 VERİLERİ-
OCAK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ
2025 yılı Ocak ayında 1.165 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir.
1.165 adet Yatırım Teşvik Belgesinin toplam sabit yatırım tutarı toplam 53,6 milyar TL olup, 21.870 kişilik istihdam öngörülmüştür.
Ocak ayında düzenlenen 1.165 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 1.134 adedi yerli firmalar, 31 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 50,4 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 3,2 milyar TL’dir.
OCAK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2025 yılı Ocak ayında verilen teşvik belgelerinin 407 adedi I. Bölgede, 213 adedi II. Bölgede, 141 adedi III. Bölgede, 117 adedi IV. Bölgede, 90 adedi V. Bölgede, 192 adedi VI. Bölgede ve 5 adedi Muhtelif Bölgelerdedir.
Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 14,3 milyar TL’si I. Bölgede, 19,5 milyar TL’si II. Bölgede, 5,5 milyar TL’si III. Bölgede, 4,6 milyar TL’si IV. Bölgede, 3,8 milyar TL’si V. Bölgede, 5,6 milyar TL’si VI. Bölgede ve 232 milyon TL’si Muhtelif Bölgelerdedir.
OCAK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
2025 yılı Ocak ayında düzenlenen 1.165 adet belgenin 732 adedi komple yeni yatırım, 373 adedi tevsi, 60 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Ocak ayında yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 53,6 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 30,2 milyar TL’si komple yeni yatırım, 21,4 milyar TL’si tevsi ve 2 milyar TL’si de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.
OCAK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
Ocak ayında verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 53,6 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 9,2 milyar TL’si Enerji sektöründe, 6,8 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 33,6 milyar TL’si İmalat sektöründe, 1,9 milyar TL’si Madencilik sektöründe ve 2,1 milyar TL’si Tarım sektöründedir.
OCAK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI
Ocak ayında düzenlenen 1.165 adet yatırım teşvik belgesinin 931 adedi Bölgesel, 234 adedi Genel mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 53,6 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 45,2 milyar TL’si Bölgesel, 8,4 milyar TL’si Genel mahiyetteki yatırımlara aittir.
2012/3305 SAYILI KARAR DÖNEMİNDEKİ BİRİKİMLİ GELİŞMELER (20.06.2012 – OCAK 2025)
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ
20 Haziran 2012 tarihinden Ocak 2025 sonuna kadar 98.338 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin 94.356 adedi yerli firmalar, 3.982 adedi de yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Bu dönemde yerli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 11,3 trilyon TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı ise 2,1 trilyon TL’dir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,3, II. Bölge yüzde 18,1, III. Bölge yüzde 13,4, IV. Bölge yüzde 9,2, V. Bölge yüzde 7, VI. Bölge yüzde 12,7 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay almıştır. Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 43,4, II. Bölgenin payının yüzde 18,7, III. Bölgenin payının yüzde 14,7, IV. Bölgenin payının yüzde 7,9, V. Bölgenin payının yüzde 5,7, VI. Bölgenin payının yüzde 4,6 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 5 olduğu görülmektedir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
20 Haziran 2012 tarihinden Ocak 2025 sonuna kadar düzenlenen 98.338 adet teşvik belgesinin 60.710 adedi Komple Yeni Yatırım, 30.182 adedi Tevsi ve 7.446 adedi Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlara aittir. Bu dönemde öngörülen 13,4 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 8 trilyon TL’si Komple Yeni Yatırım, 4,3 trilyon TL’si Tevsi Yatırım ve 1,1 trilyon TL’si Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlardır.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI
20 Haziran 2012 tarihinden Ocak 2025 sonuna kadar düzenlenen 98.338 adet yatırım teşvik belgesinin 67.548 adedi Bölgesel (Bölgesel mahiyetteki yatırımların 1.664 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamında düzenlenmiştir), 96 adedi Büyük Ölçekli, 30.482 adedi Genel ve 212 adedi ise Stratejik (114 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 13,4 trilyon TL’lik sabit yatırım tutarının 7,6 trilyon TL’si Bölgesel (270 milyar TL’si Cazibe Merkezi Programı kapsamında), 671 milyar TL’si Büyük Ölçekli, 3,7 trilyon TL’si Genel, 1,5 trilyon TL’si Stratejik (32,7 milyar TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
20 Haziran 2012 tarihinden Ocak 2025 sonuna kadar düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 13,4 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 2,6 trilyon TL’si Enerji, 3,8 trilyon TL’si Hizmetler, 6,4 trilyon TL’si İmalat, 430,4 milyar TL’si Madencilik ve 174,5 milyar TL’si Tarım sektörlerindedir.
PROJE BAZLI DEVLET YARDIMI VERİLMESİNE İLİŞKİN KARAR KAPSAMINDA DÜZENLENEN BELGELER
2012 yılından itibaren Yatırım Teşvik Sistemi kapsamında yatırımlar desteklenmekle birlikte ülkemiz için stratejik önemi haiz özel nitelikli projeler ile teknolojik dönüşüm sağlayacak yatırımların desteklenmesine yönelik hazırlanan proje bazlı teşvik sistemine ilişkin usul ve esasları belirleyen “Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar” 26/11/2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu düzenleme ile kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda ülkemizin mevcut veya gelecekte ortaya çıkabilecek ihtiyaçlarını karşılama, arz güvenliğini sağlama, dışa bağımlılığını azaltma, teknolojik dönüşümünü sağlama, yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve katma değeri yüksek olma niteliklerini haiz yatırımların proje bazlı olarak desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Uygulama sürecinde, sistemin amacına uygun olarak belirlenecek yatırım konularında yapılacak sabit yatırım tutarı 1 milyar TL’nin üzerinde olan yatırım projelerine ilişkin müracaatlar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından davet veya çağrı usulü ile toplanmaktadır.
Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar kapsamında 58 teşvik belgesi düzenlenmiştir. Söz konusu belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,3 trilyon TL, öngörülen istihdam ise 45.163 kişidir.