Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 2024 Yılı yatırım teşvik belgesi verilerini paylaştı. Erzurum’un içinde yer aldığı 5’inci Teşvik Bölgesinde 2024 yılı aralık ayında 116, Ocak – Aralık 2024 döneminde 766 yatırım teşvik belgesi aldı.
ERZURUM’UN BÖLGE PAYLARI
DOSİAD Araştırma Merkezince yapılan hesaplamalara göre 2024’te, Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat’la birlikte 16 ilin yer aldığı bölgenin 12 yıllık teşvikli yatırım payı yüzde 7.1 oldu
ARALIK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılı Aralık ayında verilen teşvik belgelerinin 586 adedi I. Bölgede, 277 adedi II. Bölgede, 153 adedi III. Bölgede, 212 adedi IV. Bölgede, 116 adedi Erzurum’un yer aldığı V. Bölgede, 389 adedi VI. Bölgede ve 2 adedi Muhtelif Bölgelerde kaydedildi.
ARALIK AYI SABİT YATIRIM
Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 145,3 milyar TL’si I. Bölgede, 93,1 milyar TL’si II. Bölgede, 24,2 milyar TL’si III. Bölgede, 9 milyar TL’si IV. Bölgede, 6,6 milyar TL’si V. Bölgede,
5,7 milyar TL’si VI. Bölgede ve 175 milyon TL’si Muhtelif Bölgelerde tespit edildi.
OCAK-ARALIK DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılının Ocak-Aralık döneminde verilen teşvik belgelerinin 4 bin 516 adedi I. Bölgede, 2 bin 220 adedi II. Bölgede, bin 483 adedi III. Bölgede, bin 161 adedi IV. Bölgede, 766 adedi Erzurum’un bulunduğu V. Bölgede, 2 bin 9 adedi VI. Bölgede ve 63 adedi ise Muhtelif Bölgelerde kaydedildi.
2024 YILLIK SABİT YATIRIM
Teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 571,2 milyar TL’si I. Bölgede, 252 milyar TL’si II. Bölgede, 146,7 milyar TL’si III. Bölgede, 122,2 milyar TL’si IV. Bölgede, 72,3 milyar TL’si V. Bölgede, 73 milyar TL’si VI. Bölgede ve 38 milyar TL’si ise Muhtelif Bölgelerde kaydedildi
20 HAZİRAN 2012 – ARALIK 2024
Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,2, II. Bölge yüzde 18,1, III. Bölge yüzde 13,4, IV. Bölge yüzde 9,3, V. Bölge yüzde 7,1, VI. Bölge yüzde 12,6 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay aldı.
12 YILLIK SABİT YATIRIM
Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 42,8, II. Bölgenin payının yüzde 19,1, III. Bölgenin payının yüzde 15,1, IV. Bölgenin payının yüzde 7,9, V. Bölgenin payının yüzde 5,9, VI. Bölgenin payının yüzde 4,5 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 4,7 olduğu görüldü
YATIRIM TEŞVİK BELGESİ BÜLTENİ ARALIK 2024 VERİLERİ
ARALIK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ
2024 yılı Aralık ayında 1.735 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir.
1.735 adet Yatırım Teşvik Belgesinin toplam sabit yatırım tutarı toplam 284,2 milyar TL olup, 50.080 kişilik istihdam öngörülmüştür.
Aralık ayında düzenlenen 1.735 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 1.695 adedi yerli firmalar, 40 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 280,7 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 3,5 milyar TL’dir.
ARALIK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılı Aralık ayında verilen teşvik belgelerinin 586 adedi I. Bölgede, 277 adedi II. Bölgede, 153 adedi III. Bölgede, 212 adedi IV. Bölgede, 116 adedi V. Bölgede, 389 adedi VI. Bölgede ve 2 adedi Muhtelif Bölgelerdedir.
Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 145,3 milyar TL’si I. Bölgede, 93,1 milyar TL’si II. Bölgede, 24,2 milyar TL’si III. Bölgede, 9 milyar TL’si IV. Bölgede, 6,6 milyar TL’si V. Bölgede,
5,7 milyar TL’si VI. Bölgede ve 175 milyon TL’si Muhtelif Bölgelerdedir.
ARALIK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılı Aralık ayında düzenlenen 1.735 adet belgenin 1.111 adedi komple yeni yatırım, 513 adedi tevsi, 111 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Aralık ayında yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 284,2 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 142,9 milyar TL’si komple yeni yatırım, 133,6 milyar TL’si tevsi ve 7,7 milyar TL’si de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.
ARALIK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
Aralık ayında verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 284,2 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 8,8 milyar TL’si Enerji sektöründe, 134,1 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 137,1 milyar TL’si İmalat sektöründe, 2,7 milyar TL’si Madencilik sektöründe ve 1,6 milyar TL’si Tarım sektöründedir.
ARALIK AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI
Aralık ayında düzenlenen 1.735 adet yatırım teşvik belgesinin 1.425 adedi Bölgesel, 310 adedi Genel mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 284,2 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 187,1 milyar TL’si Bölgesel, 97 milyar TL’si Genel mahiyetteki yatırımlara aittir.
2024 YILI OCAK-ARALIK DÖNEMİ GELİŞMELERİ
Ocak-Aralık Dönemi Yatırım Teşvik Belgelerinin Genel Karakteristikleri
2024 yılı Ocak-Aralık döneminde, öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,3 trilyon TL olan toplam 12.218 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde 270.929 kişilik istihdam öngörülmektedir.
Ocak-Aralık döneminde düzenlenen 12.218 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 11.786 adedi yerli firmalar, 432 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,2 trilyon TL olurken, yabancı sermayeli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 109,5 milyar TL’dir.
OCAK-ARALIK DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılının Ocak-Aralık döneminde verilen teşvik belgelerinin 4.516 adedi I. Bölgede, 2.220 adedi II. Bölgede, 1.483 adedi III. Bölgede, 1.161 adedi IV. Bölgede, 766 adedi V. Bölgede, 2.009 adedi VI. Bölgede ve 63 adedi ise Muhtelif Bölgelerdedir.
Teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 571,2 milyar TL’si I. Bölgede, 252 milyar TL’si II. Bölgede, 146,7 milyar TL’si III. Bölgede, 122,2 milyar TL’si IV. Bölgede, 72,3 milyar TL’si V. Bölgede, 73 milyar TL’si VI. Bölgede ve 38 milyar TL’si ise Muhtelif Bölgelerdedir.
OCAK-ARALIK DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılı Ocak-Aralık döneminde düzenlenen 12.218 adet belgenin 7.681 adedi komple yeni yatırım, 3.626 adedi tevsi, 911 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Ocak-Aralık döneminde yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 1,3 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 727,1 milyar TL’si komple yeni yatırım, 368,8 milyar TL’si tevsi ve 179,4 milyar TL’si ise diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.
OCAK-ARALIK DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
Ocak-Aralık döneminde verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 1,3 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 187,1 milyar TL’si Enerji sektöründe, 357,8 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 691,7 milyar TL’si İmalat sektöründe, 20,5 milyar TL’si Madencilik sektöründe ve 18,2 milyar TL’si ise Tarım sektöründedir.
OCAK-ARALIK DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI Ocak-Aralık döneminde düzenlenen 12.218 adet yatırım teşvik belgesinin 9.688 adedi Bölgesel (Bölgesel mahiyetteki yatırımların 234 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamında düzenlenmiştir), 2.506 adedi Genel ve 24 adedi ise Stratejik (13 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır). Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 1,3 trilyon TL’lik sabit yatırım tutarının 845,1 milyar TL’si Bölgesel (25,6 milyar TL’si Cazibe Merkezi Programı kapsamında), 352,3 milyar TL’si Genel ve 77,9 milyar TL’si Stratejik (5,4 milyar TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.
2012/3305 SAYILI KARAR DÖNEMİNDEKİ BİRİKİMLİ GELİŞMELER (20.06.2012 – ARALIK 2024)
Yatırım Teşvik Belgelerinin Genel Karakteristikleri
20.06.2012 tarihinden Aralık 2024 sonuna kadar 97.789 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin 93.825 adedi yerli firmalar, 3.964 adedi de yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Bu dönemde yerli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 11 trilyon TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı ise 2,1 trilyon TL’dir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,2, II. Bölge yüzde 18,1, III. Bölge yüzde 13,4, IV. Bölge yüzde 9,3, V. Bölge yüzde 7,1, VI. Bölge yüzde 12,6 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay almıştır. Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 42,8, II. Bölgenin payının yüzde 19,1, III. Bölgenin payının yüzde 15,1, IV. Bölgenin payının yüzde 7,9, V. Bölgenin payının yüzde 5,9, VI. Bölgenin payının yüzde 4,5 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 4,7 olduğu görülmektedir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
20.06.2012 tarihinden Aralık 2024 sonuna kadar düzenlenen 97.789 adet teşvik belgesinin 60.565 adedi Komple Yeni Yatırım, 29.829 adedi Tevsi ve 7.395 adedi Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlara aittir. Bu dönemde öngörülen 13,1 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 7,8 trilyon TL’si Komple Yeni Yatırım, 4,2 trilyon TL’si Tevsi Yatırım ve 1,1 trilyon TL’si Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlardır.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI
20 Aralık 2012 tarihinden Aralık 2024 sonuna kadar düzenlenen 97.789 adet yatırım teşvik belgesinin 66.741 adedi Bölgesel (Bölgesel mahiyetteki yatırımların 1.667 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamında düzenlenmiştir), 96 adedi Büyük Ölçekli, 30.740 adedi Genel ve 212 adedi ise Stratejik (114 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 13,1 trilyon TL’lik sabit yatırım tutarının 7,6 trilyon TL’si Bölgesel (288 milyar TL’si Cazibe Merkezi Programı kapsamında), 614,6 milyar TL’si Büyük Ölçekli, 3,6 trilyon TL’si Genel, 1,3 trilyon TL’si Stratejik (34,1 milyar TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
20.06.2012 tarihinden Aralık 2024 sonuna kadar düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 13,1 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 2,5 trilyon TL’si Enerji, 3,6 trilyon TL’si Hizmetler, 6,5 trilyon TL’si İmalat, 456 milyar TL’si Madencilik ve 170,1 milyar TL’si Tarım sektörlerindedir.
PROJE BAZLI DEVLET YARDIMI VERİLMESİNE İLİŞKİN KARAR KAPSAMINDA DÜZENLENEN BELGELER
2012 yılından itibaren Yatırım Teşvik Sistemi kapsamında yatırımlar desteklenmekle birlikte ülkemiz için stratejik önemi haiz özel nitelikli projeler ile teknolojik dönüşüm sağlayacak yatırımların desteklenmesine yönelik hazırlanan proje bazlı teşvik sistemine ilişkin usul ve esasları belirleyen “Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar” 26/11/2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu düzenleme ile kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda ülkemizin mevcut veya gelecekte ortaya çıkabilecek ihtiyaçlarını karşılama, arz güvenliğini sağlama, dışa bağımlılığını azaltma, teknolojik dönüşümünü sağlama, yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve katma değeri yüksek olma niteliklerini haiz yatırımların proje bazlı olarak desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Uygulama sürecinde, sistemin amacına uygun olarak belirlenecek yatırım konularında yapılacak sabit yatırım tutarı 1 milyar TL’nin üzerinde olan yatırım projelerine ilişkin müracaatlar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından davet veya çağrı usulü ile toplanmaktadır.
Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar kapsamında 57 teşvik belgesi düzenlenmiştir. Söz konusu belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,4 trilyon TL, öngörülen istihdam ise 44.773 kişidir.