EDA HAN (İHA) - CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı İlhan Cihaner'in tutuklanmasını değerlendirerek, ''Bu iş hukuk işi değildir, bu iş savcı işi değildir, bu iş hükümetin hukuka, yetkili savcılara, kamuoyunun vicdanına, aklına, mantığına karşı kendi mücadelesini götürmekteki inadı olayıdır'' dedi.
//TÜRKİYE’DE BİR İLK YAŞANDI
Baykal, partisinin genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında gündemi değerlendirdi. ''Türkiye'de ilk kez cumhuriyet tarihi boyunca bir adliye, bir başka adliyeyi basmıştır'' diyen Baykal, ''Türkiye'de ilk kez bir başsavcı bir başka savcı tarafından tutuklanmıştır. Türkiye'nin, Cumhuriyet tarihinin, demokrasi tarihinin, hukuk tarihinin kaydetmediği bir olayla karşı karşıyayız. Böylesine olağanüstü, böylesine tarihimiz boyunca tanık olmadığımız bir uygulamayı haklı kılacak gerekçenin hangi usul,yetki, yöntem anlayışında saklı olduğunu düşünmek mümkündür. Bunun nazari, bir teorik hukuki, bir ihtilaf gibi anlamak çok vahim bir yanılgıdır. Türkiye'de ilk kez oluyor. İlk kez bir adliye basılıyor, bir adliye aranıyor ve bir başsavcı tutuklanıyor'' dedi.
//CİHANER OLAYI
Konuyla ilgili ''Biz yargılama değil, soruşturma yapıyoruz'' denildiğini savunan Baykal, ''Soruşturma yapıyorsunuz, soruşturma çerçevesinde Cumhuriyet tarihinde ilk kez soruşturma aşamasında görevini yapmakta olan bir savcıyı tutukluyorsunuz. Bu tutuklamanın hukuken yetkili bir merci tarafından yapıldığına inanmak olağanüstü güçtür. Geçen yıl Adalet Bakanlığı yaptığı bir açıklamada, savcılarla ilgili tahkikatın ancak Adalet Bakanlığının görevlendireceği muhakkiklerin incelemesinden sonra gerçekleştirebileceğini resmen açıklamıştır. Şimdi herhangi bir ön incelemeye gerek kalmadan daha az kıdemli bir savcı bir başka başsavcıyı tutuklama kararı ile soruşturmaya başlamaktadır. Gerekçe olarak da 'Bu soruşturma aşamasıdır. Yargılamayı elbette ben yapmayacağım. Yargıyı yetkili merciler yapacak ama ben şimdi vahim bir manzarayla karşı karşıyayım. Cumhuriyet tarihinde ilk kez yargıyı basmak zorundayım. Cumhuriyet tarihinde ilk kez bir başsavcıyı tutuklamak zorundayım' diyor. Bunun bir yetki ihtilafı ile ilgili bir konu olduğunu kabul etmek çok yanıltıcıdır, gerçeklerden uzaktır. İşin bir başka özü, temeli vardır. Hukukta bir başka temeli vardır, siyasette bir başka temeli vardır''şeklinde konuştu.
"KARARI BEĞENMESE DE HÜKÜMETİN UYGULAMASI ZORUNLULUKTUR"
Konuyla ilgili ''en ciddi yargı kurumlarının'' değerlendirmelerde bulunduğunu anlatan Baykal, HSYK'nın söz konusu özel yetkili savcıların yetkilerinin kaldırılmasına yönelik karar aldığını anımsattı. Kararın HSYK'nın yetkisi dahilinde olduğunu belirten Baykal, ''HSYK'nın kendi yetkisi içinde aldığı bir karardır. Bu yetki tecavüzünü yapan hakimlerle, savcılarla ilgili olarak bir yetkisizlik tespiti yapmıştır, onların özel yetkili savcı konumunu ortadan kaldırmıştır. Hükümetin kısa bir tereddütten sonra bu karar doğrultusunda tebligatı Erzurum'da yetkili kişilere yapmış olduğunu memnuniyetle görüyorum. Doğrusu budur. O kararı beğenmese de hükümetin uygulaması zorunluluktur. Onun ertelenmesi hiçbir şekilde kabul edilemez bu tebligatın yapılması yerinde olmuştur'' diye konuştu.
//DEĞERLENDİRME
Yaşananların Erzincan Cumhuriyet Başsavcılığının başlattığı bir soruşturmayla ilgili olduğunu söyleyen Baykal, ''Başsavcıya Başbakan Yardımcısı telefon açmıştır. Bu işi kapatmasını istemiştir. Gözaltına aldığı insanları salıvermesini istemiştir. Yargıya müdahale tartışmalarının yapıldığı bir ortamda en somut, en açık, en net, en tartışma götürmez müdahale bir Başbakan Yardımcısının bu savcıya çok önce 'Sen bu işten vazgeç' demiş olmasıdır. Olay böyle başlamıştır'' diye konuştu.
//BAYKAL’IN YORUMU
''Olayın nasıl yapay, nasıl uydurma, nasıl belli bir amaca yönelik savcıyı etkisizleştirmeye, yıldırmaya, korkutmaya yönelik, hukuku bu amaçla kullanmaya yönelik, yargı ile savcıyı tehdit etmeye yönelik bir uygulama ile karşı karşıya olduğumuz çok açıkça görülmüştür" diyen Baykal, şöyle devam etti:
"Şiddetle o başsavcının elindeki soruşturma dosyasını derhal Erzurum'daki özel yetkili başsavcıya devretmesi talep edilmiştir. Bu tehditler karşısında başsavcı dosyanın da selametini değerlendirerek Erzurum'daki başsavcıya elindeki dosyayı intikal ettirmiştir ve bu soruşturmanın seyri o andan itibaren değişmiştir. O soruşturma bir yana bırakılmıştır. O soruşturmayla ilgili alınan kararlar bir tarafa bırakılmıştır. Bir takım tahliyeler verilmiştir ve Başbakan Yardımcısının, Erzincan Cumhuriyet Başsavcısına talebi doğrultusunda Erzurum Başsavcılığı bu konuda gerekenleri yapmıştır.''
//HÜKÜMETE SUÇLAMA
Hükümetin, tutuklama kararına karşı, ''Hukuka uygun, hukukun icrasına uygun, inandırıcı, doğru dürüst, saygın bir hukuki süreç olarak anlıyoruz'' yaklaşımına girdiğini ifade eden Deniz Baykal, ''Herkes hükümetin bu olayın arkasındaki fail olduğunu, bu sürecin hükümetin kararı ve tercihi doğrultusunda işletilmekte olduğunu, sağduyusunu kaybetmemiş herkes görmektedir. Biz de görüyoruz. Bu iş hukuk işi değildir, bu iş savcı işi değildir, bu iş hükümetin hukuka, yetkili savcılara, kamuoyunun vicdanına, aklına arayla karşı karşıyay mantığına karşı kendi mücadelesini götürmekteki inadı olayıdır. Hükümet bu inadı sergilemektedir. Bu olayın bir tarafı hükümettir. Daha açık ifade edeyim AK Parti'dir. Hükümet olanaklarını, devlet olanaklarını kullanarak AK Parti, kendi siyasi dünya görüşünü yargıya dayatmaktadır. O dünya görüşü doğrultusunda siyasetin kendisinden beklediğini yerine getirmeyen yargı mensuplarını ezme, sindirme, etkisizleştirme mücadelesini götürmektedir. Bunu da hukuk olarak saygıyla karşılamamızı beklemektedir. Bunun hiç bir inandırıcı tarafı yoktur'' dedi.
"ADALETİN TEMELİNİN ÇATIRDAMASI DEVLETİN TEMELİNİN ÇATIRDAMASI SONUCUNU DOĞURACAKTIR''
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, ''Siyaseti adalete yerleştirme, savcılara, hakimlere emir kumanda etme, hükümetin talepleri doğrultusunda tetikçi hukukçuların, yargıçların, savcıların devreye sokulmak istenmesi adaletin temelinin çatırdamakta olduğunu göstermektedir. Adaletin temelinin çatırdaması devletin temelinin çatırdaması sonucunu doğuracaktır'' dedi.
Baykal, Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı İlhan Cihaner'in tutuklanması ve sonrasındaki gelişmeleri değerlendirerek, gazetecilerin sorularını yanıtladı. Yaşananların hükümetin yandaş yargı yaratma çabalarını gözler önüne serdiğini savunan Baykal, ''Türkiye'de şimdi artık tehlikeye giren, hukuk düzeninin bizatihi kendisidir. Hukuk düzeninin işlerliğinden söz etme imkanı ortadan kalkmıştır'' dedi.
//KADROLAŞMA İDDİASI
Olayların arkasında kadrolaşma anlayışının, yargıya ve devletin güvenlik güçlerine etkin bir şekilde yerleştirilmiş olduğu gerçeğinin yattığını da savunan Baykal, şöyle konuştu:
''Kadrolaşma, bir siyasal kadrolaşma olmanın ötesinde bir cemaat kadrolaşması olarak ortaya çıkmıştır ve Türkiye'de öyle anlaşılıyor ki yer yer yargıyı, güvenlik güçlerimizi çok tehlikeli bir biçimde cemaat örgütlenmesi denetimi altına almıştır. Hükümet bu gelişmeyi himaye etmekte, desteklemektedir. Hükümet bu tablodan yarar ummaktadır. Hükümetin himayesi, gözetimi, desteği altında Türkiye'de yargı da güvenlik güçleri de yer yer cemaat kontrolüne geçmiştir. Bu bir cemaat hesaplaşmasıdır. Hükümetin
cemaatlerle ilgili anlayışının Türkiye'de hukuk devletini nereye getirmekte olduğunu bize gösteren bir örnektir.''
//MANZARA’DAN ÇIKARILACAK SONUÇ
Bu manzaranın ülkede çok önemli gelişmelere yol açabileceğini belirten Baykal, şöyle devam etti: ''Adaleti tehdit eden en büyük tehlike, adaletin siyasetin emrine girmesidir, siyasallaştırılmasıdır. Hükümetlerin ve siyasal partilerin adaletin bir parçası olarak adalete müdahale etmesi, bizatihi adaletin kendisinin ortadan kalkması anlamına gelir. Bugün Türkiye'de adaletin işleyişi konusunda hükümet boğazına kadar bu işe batmıştır. Hükümet, adalete yönelik suçlamaların merkezindedir ve sadece adaleti tahrip etmiyor, devleti de tahrip ediyor. Bu tutum, siyaseti adalete yerleştirme, savcılara, hakimlere emir kumanda etme, hükümetin talepleri doğrultusunda tetikçi hukukçuların, yargıçların, savcıların devreye sokulmak istenmesi, böyle arayışların ortaya çıkması, siyasete göre savcı aranması, başbakanların savcı aradıklarını ilan ederek yola çıkmaları, başbakanların savcı arayışları doğrultusunda dava kurgulamaları, Türkiye'de adal arayla karşı karşıyayetin temelinin çatırdamakta olduğunu bize göstermektedir. Adaletin temelinin çatırdaması bilinmelidir ki devletin temelinin çatırdaması sonucunu
doğuracaktır. O nedenle bu konu toplumun, Türkiye'nin, hukukun, devletin bildiğimiz anlamda bekası sorunudur.''
" YARGI KURUMLARININ BU SALDIRIYI DOĞRU DEĞERLENDİRDİĞİNİ GÖRÜYORUM''
Baykal, özel yetkili ağır ceza mahkemelerinin ve özel yetkili savcıların, Devlet Güvenlik Mahkemelerinin kaldırılmasının ardından uygulamaya geçirildiğini anımsatarak, hukukta ''özel'' bir durumun olamayacağını söyledi. Baykal, özel yetkili mahkeme ve savcı uygulamasının kaldırılmasını da istedi. AK Parti iktidarının, hukuka kendi açısından bakmayı tercih ettiğini savunan Baykal, ''Hukuk dünyasında AK Parti bir ekol haline gelmiştir. Bir hukuk kurumu Yargıtay, Danıştay, Hakimler ve Savcılar Yüksek
Kurulu, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Anayasa Mahkemesi gibi bir de AKP'nin yargı mülahazası, değerlendirmesi, kendi siyasi anlayışına uygun yaklaşımı Türkiye'ye dayatılmak istenmektedir. Bunu kabul etmek mümkün değildir. Türkiye'nin yargı kurumlarının bu saldırıyı doğru değerlendirdiğini görüyorum'' şeklinde konuştu.
Yargı kurumlarının dün yaptıkları açıklamaların ''olayın bireysel ve tesadüfi olmadığını, sistematik saldırının bulunduğunu gördüklerini, etkin tavır alma, yargıyı savunma kararlılığında, cesaretinde olduklarını'' ortaya koyduğunu belirten Baykal, bunun doğru bir yaklaşım olduğunu ifade etti. Baykal, ''Devlet kurumlarıyla birbirleriyle çatıştırılmak isteniyordu, şimdi geldiğimiz noktada kurumlar kendi içinde çatlatılarak birbirleriyle çatışır bir noktaya getirilmek isteniyor. Böyle bir tehlikeyi isabetle
en yukarı düzeyde tespit ettiklerini ve bu gelişmeye meydan vermemek için yargının bütünselliği içinde bu tehdidi göğüsleme kararlılığı içine girdiklerini görüyorum'' dedi.