Yeni teşvik düzenlemesi istihdama yönelik yatırımlarda artış sağlamadı. İşsizliğin temel ekonomik sorun oluşturduğu Doğu Anadolu Bölgesi illerinde göçü önleyecek istikrarlı ekonomik yapılanma ihtiyacı arttı. Bölge halkı, Bakan Çağlayan’ın açıkladığı yeni teşvik düzenlemesini bekliyor.
ÜMİT YOK
Yeni Teşvik düzenlemesi, bölgeler arası kalkınma eşitsizliğini giderecek boyutta beklenen yatırım yönelmesini henüz sağlayamadı.Doğu Anadolu Bölgesi, Erzurum’un içinde yer aldığı TRA1 istatistik alanı ve 4’üncü teşvik bölgesinde sadece genel bazlı teşvikli yatırımlar gerçekleştirilirken, yatırımlardan yeterli istihdam imkanı sağlanamadı.
AYLIK TEŞVİK BÜLTENİ
Hazine Müsteşarlığı aylık yatırım teşvik bülteni yayımlandı. Erzurum’un içinde bulunduğu, 30 ili kapsayan 4’üncü Teşvik bölgesi yeni düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren geçen yedi aylık süreçte 394 yatırım aldı. Bölgenin Türkiye’de gerçekleştirilen teşvikli yatırım toplamındaki payı yüzde 20, sermaye payı yüzde 10 olarak kaydedildi.
BÖLGESEL BAZLI DAĞILIM
2009 yılı Temmuz ayında bölgesel ve sektörel bazda uygulamaya giren yeni teşvik sistemine göre, Ocak ayında verilen teşvik belgelerinin 81 adedi I. Bölgede, 39 adedi II. Bölgede, 80 adedi III. Bölgede, 69 adedi ise IV. Bölgede gerçekleşti. Öngörülen sabit sermaye yatırımının ise 1,3 milyar TL’si I. Bölgede, 158 milyon TL’si II. Bölgede, 471 milyon TL’si III. Bölgede ve 321 milyon TL’si IV. Bölgede kullanıldı.
SERMAYE PAYINDA DÜŞÜŞ
Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 32, II. Bölge yüzde 17, III. Bölge yüzde 32 ve IV. Bölge yüzde 20 pay aldı.. Sabit Sermaye Yatırım Tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 50, II. Bölgenin payının yüzde 11, III. Bölgenin payının yüzde 19 ve IV. Bölgenin payının yüzde 10 olduğu gözlemlendi.
7 AYDA 394 YATIRIM
Erzurum’la birlikte 30 ilin bulunduğu 4’üncü teşvik bölgesinde yeni sistemin devreye girdiği dönem itibariyle 2009 Ağustos ayında 24, Eylül ayında 45, ekim ayında 54, kasım ayında 52, Aralık ayında 73, 2010 ocak ayında 69, şubat ayında 77 yatırım teşvik kapsamına girdi. 4’üncü bölgede teşvik kapsamında büyük ölçekli yatırım gerçekleşmezken, bölgeler içinde büyük yatırımların yoğunlaştığı tek teşvik alanı birinci bölge olarak kaydedildi.
4.BÖLGE TÜRKİYE PAYI
4’üncü bölgede teşvik belgesi sayısının Türkiye toplamındaki payı 2008 döneminde yüzde 15, 2009 yılında yüzde 15 ve 2010 yılının iki ayı bazında ise yüzde 26 olarak belirlendi. Bölgenin teşvikli sabit sermaye payı ise 2008 döneminde yüzde 10, 2009 döneminde yüzde 5 ve 2010 döneminde ise yüzde 14 olarak ölçüldü.