Palandöken Polat Oteli'nde düzenlenen toplantıda ilk olarak konuşan İçişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkan yardımcısı Hamdi Metin, Türk ve İngiliz İçişleri Bakanlıklarının işbirliğiyle uygulamaya konulan Bağımsız Kolluk Şikayet Sistemi'nin, toplumsal ve küresel gelişmelerin neticesinde Türk kamu yönetiminde bir ihtiyaçtan doğduğunu söyledi. Bu ihtiyacı karşılamak için İçişleri Bakanlığı'nca hazırlanarak ihaleye çıkartılan eşleştirme projesine İngiltere, Almanya ve Avusturya'nın katıldığını kaydeden
Metin, "Yapılan değerlendirme sonucunda İngiltere'de 2004'ten bu yana kurulu olan Bağımsız Polis Şikayetleri Komisyonu'nun (IPCC) ülkemizde kurulması planlanan Bağımsız Kolluk Şikayet Sistemi için uygun olduğu görülmüştür" dedi.
KOLLUK KUVVETLERİNİN YETKİLERİ
Devletlerin en önemli görevlerinin başında halkın güvenliği ve vatandaşların özgür bireyler olarak yaşamlarını sürdürmelerini sağlamak geldiğini belirten Hamdi Metin, şöyle konuştu:
"Bu fonksiyonların başında birinci kurumlar kolluk birimleridir. Kolluk görevlileri bu hizmeti sunarken kamu görevlerinin sahip olmadığı birtakım yetkiler ile donatılmışlardır. Arama, takip, zor kullanma, özgürlüğü kısıtlama gibi yetkiler bu kapsamda sayılabilir. Bu derece önemli yetkilerin kullanılması, kolluk görevlilerini diğer kamu görevlilerine göre daha fazla şikayete açık hale getirmektedir."
İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELEYE MÜSAMAHA YOK
Hamdi Metin, Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik sürecinde Türkiye'nin işkence ve kötü muameleye karşı önemli reformlar yaptığını, bu konularda caydırıcı uygulamaların artırıldığını söyledi.
Türkiye'nin, kolluk faaliyetlerinin sunumunda ortaya çıkabilecek kötü muamele ve işkence olaylarına karşı asla müsamaha göstermeyeceğini vurgulayan Metin, "Bu politika AB'ye üyelik sürecinden de önce başlayan ve sonraki dönemlerde ivme kazanan anayasal reformlara kadar uzanmaktadır. Bu süreçte işkence ve kötü muamele suçlarının cezası artırılmış, soruşturmasının hızla sürdürülmesi gibi caydırıcı konular yapılmıştır" diye konuştu.
İngiltere'deki Bağımsız Polis Şikayetleri Komisyonu'nda (IPCC) eski politika direktörlüğü yapan ve projede Yerleşik Eşleştirme Danışmanı olan Jennifer Douglas-Todd ise sistemin hayata geçmesi ile halk ve kolluk görevlileri arasında güvenin artmasının amaçlandığını söyledi. Douglas-Todd, proje ile orantılı ve etkili bir sistemden yana olunduğunu ifade ederek, "Sistem ile halkta ve kolluk görevlilerinin kendi arasında güvenin artması amaçlanıyor. Orantılı ve etkili bir sistemden yanayız. Kolluk hizmetleri,
başlangıçta çok dikkatli ve şüpheli yaklaştılar. Ancak IPCC'nin çalışma şekli ve örneğini görünce fikirlerinde değişiklik oldu" ifadelerini kullandı.
MÜLKİYE BAŞMÜFETTİŞİ KUYUCU BİLGİ VERDİ
Türk Ulusal Polisi ve Jandarması için Bağımsız Bir Kolluk Şikayet Komisyonu ve Şikayet Sistemi Eşleştirme Projesi İstişare Toplantısı'nın Erzurum ayağı yapıldı.
Mülkiye Başmüfettişi Mustafa Kuyucu, Erzurum'da bir otelde düzenlenen toplantıda yaptığı konuşmada, bağımsız kolluk şikayet mekanizmasının oluşturulması için yapılan çalışmalar kapsamında 81 ilden 2004 ile 2007 yılları arasında kolluk kuvvetlerine yönelik yapılan şikayetlerle ilgili veriler elde ettiklerini söyledi.
MEVCUT ŞİKAYET SİSTEMİ VE SORUNLARI
Mevcut şikayet sisteminin zayıf ve artı yönlerinin ortaya çıkarılması açısından önemli gördükleri istatistiğe göre, 2004'te şikayet edilen polis sayısının 12 bin 119, jandarma sayısının 721 olduğunu belirterek, 2006'da ise şikayet edilen polis sayısının 13 bin 354'e, jandarma sayısının da 772'ye yükseldiğini ifade etti.
POLİSTEN ŞİKAYET FAZLA
Halkın en fazla şikayet ettiği kolluk kuvvet mensubunun polis olduğuna dikkati çeken Kuyucu, ''Türkiye'de her yıl şikayet edilen polis ve jandarma sayısı artıyor. Halkımızın daha çok polisi şikayet ettiğini görüyoruz. Bu durumun da emniyet teşkilatının nüfusun daha yoğun olduğu bölgelerde görev yapıyor olmasından kaynaklandığını düşünüyoruz'' şeklinde konuştu.
Şikayetlerin çoğunlukla kamu kurum ve kuruluşlarına yapıldığını belirten Kuyucu, sivil toplum kuruluşlarına yapılan şikayet sayısının çok düşük kaldığını bildirdi.
Kuyucu, 2004 yılında sivil toplum örgütlerine 50, kamu kurum ve kuruluşlarına 2 bin 869 şikayet iletildiğini, 2007'de de sivil toplum örgütlerine 45, kamu kuruluşlarına ise 2 bin 208 şikayette bulunulduğunu kaydetti.
Kuyucu, şikayet konularında kolluk kuvvetlerinin görevi kötüye kullanma ve hakaretin yoğunlukta olduğunu dile getirdi.
BAĞIMSIZ KOLLUK ŞİKAYET SİSTEMİ OLUŞTURMA İHTİYACI
Mevcut şikayet sisteminde yaşanan zayıf yönlerle ilgili de bilgi veren Kuyucu, şöyle devam etti: ''Mevcut sistemde en önemli eksikliklerden biri şikayetlerin tanımının yapılmamış olması. Mesela kötü muamele nedir? Bunun standart uygulaması yok. Mevcut sisteme göre aynı anda birden fazla kurumun aynı şikayeti işleme alması nedeniyle ortaya çıkan zaman kaybı, şikayet sayısının fazla olmasının idareciler nezdinde algılanmasının olumsuz olması ve adli sürecin uzun olması gibi zayıf yönler var.''
YENİ SİSTEM ÇAĞIN GEREĞİ
Kuyucu, bağımsız bir kolluk şikayet sistemi geliştirilmesi ihtiyacının da mevcut sistemde yaşanan aksaklıklardan doğduğunu, Avrupa Birliği ve İngiltere İçişleri Bakanlığının desteğiyle hazırlanan Türk Ulusal Polisi ve Jandarması İçin Bağımsız Bir Kolluk Şikayet Komisyonu ve Şikayet Sistemi Eşleştirme Projesi kapsamında yapılan istişare toplantılarıyla yeni bir şikayet mekanizmasının oluşturulmasının amaçlandığını vurguladı.
Kuyucu, 20 Şubat 2007'de başlatılan ve toplam 1 milyon 600 bin avroluk bütçesi bulunan söz konusu projenin mayıs ayında tamamlanmasının planlandığını belirtti.
Erzurum Valisi Sami Bulut da bağımsız şikayet sistemi oluşturulmasıyla polise, jandarmaya ve devlete olan güvenin artacağına dikkati çekerek, bunun sonucunda da toplumların daha mutlu olacağına işaret etti.