Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerini 23 Temmuz’da Erzurum’da atan M. Kemal Atatürk’ün, ölümünden bir yıl önce de Erzurum’a gelmek istediği, ancak bu ziyaretinin gerçekleşemediği öğrenildi.
Erzurum Kongresi’nin 90. Yıl Kutlamaları kapsamında Atatürk Üniversitesi tarafından hazırlanan; “Erzurum’da Mustafa Kemal’i Ilıca ve İstanbul Kapı Karşılamaları” isimli eserde, M. Kemal’in, Haziran 1937’de son bir ziyaret gerçekleştirmeyi planladığı Erzurum’a, gelemediği bilgisine yer verildi.
ERZURUM’DA ATATÜRK HEYECANI
Kitapta, memleket gezilerine büyük önem veren M. Kemal’in, 9 Haziran 1937 yılında gerçekleştirdiği Trabzon gezisinde, Erzurum’a da uğrayacağını açıkladığı belirtilirken, bu gelişmenin, dönemin Erzurum isimli gazetesiyle halka duyurulduğu kaydediliyor. “Erzurum’da Mustafa Kemal’i Ilıca ve İstanbul Kapı Karşılamaları” isimli eserde aktarılan bilgilere göre, Mustafa Kemal Atatürk, yanında Şükrü Kaya, Ordu Müfettişi Orgeneral Kazım Orbay ve Orgeneral Muzaffer Ergüder’le birlikte Trabzon’a ulaştı. Trabzon’daki karşılama törenlerine, Erzurum Belediye Reisi, Umumi Meclis Üyeleri, Parti ve Halk Ev Başkanları, milli kurumlar başkanları ve halk temsilcileri katılırken, bu anda Atatürk’e Erzurum’dan bir de telgraf ulaştırıldı.
ŞERİFSOY’DAN PAŞA’YA ÖZEL DAVET…
Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası İkinci Başkanı Tahsin Şerifsoy’a ait olan telgrafta, Gazi’yi Erzurum’a davet eden şu ifadeler yer buldu: “Karadeniz’e doğan parlak güneşin gönül alçaklığı yaparak, yaylamıza da vurmasını istirham etmekteyim.”
GAZİYİ KARŞILAMA TÖRENİ HAZIRLIĞI
Aldığı bu özel davet üzerine Erzurumlulara teşekkür eden M. Kemal Atatürk, Erzurum’u ziyaret etmeyi çok arzu ettiğini paylaştığı Başvekil İsmet İnönü’ye, Zigana ve Kop’taki yolların uygun olmayışını gerekçe gösterdiği ve ziyaretini daha sonraki bir zamana ertelediği öğrenildi. Trabzon’da bu gelişmeler yaşanırken, Erzurum’da ise, Gazi’yi karşılama hazırlıkları yapıldığının anlatıldığı “Erzurum’da Mustafa Kemal’i Ilıca ve İstanbul Kapı Karşılamaları” adlı kitapta, Atatürk’ün Erzurum’a girişi için bir de taç kapı yaptırıldığı kaydediliyor.
GAZETECİ US’UN KALEMİNDEN ATATÜRK’ÜN ERZURUM’A İLGİSİ
Atatürk’ü bir kez daha karşılamak için İstanbul Kapı’ya akın eden Erzurumlulara, Paşa’nın ziyaretinin daha sonra gerçekleşeceği bilgisi verilirken, Gazeteci Asım Us, Atatürk’ün, ziyaret etmeyi çok istediği Erzurum’a olan ilgisini şöyle anlatıyor: “Samsun’da Anadolu topraklarına ayak basan M. Kemal, milletine ilk halas sesini Erzurum Dağları’ndan yükseltmiştir. Atatürk, onun içindir ki, Türk Vatanı’nın bu parçasına karşı özel bir alaka göstermektedir. Sivas’tan Erzurum’a ilerleyen demiryolu, bu alakanın en maddi delilidir. Türk milletinin geleceğinde, doğudan batıya doğru giden hareket istikameti daima zafer yolu, istiklal yolu olmuştur.”