Milli Mücadele’de önemli bir rol üstlenen Erzurum, M. Kemal Atatürk’e sahip çıkması ve büyük kongreye ev sahipliği yapmasıyla tarihteki yerini alırken, Gazi’nin, Erzurum’da Atatürk Evi’nin dışında bir başka evde de bir süre kaldığı öğrenildi.
MEVKİ-İ MÜSTAHKEM KONAĞI
Sivas’ta yayımlanan Sultanşehir isimli dergide, Erzurum Kongresi’ne bölgesi adına katılan Mor Ali Babaoğlu Fazlullah isimli kongre delegesinin makalesine yer verilirken, makale içerisinde Erzurum’a ait resimlere de yer verildi. M. Kemal Atatürk’ün, 3 Temmuz’da geldiği Erzurum’da, Cumhuriyet Caddesi üzerinde bulunan Mevki-i Müstahkem binasında konakladığı belirtilen makale, söz konusu evin fotoğraflarıyla birlikte yayımlanırken, Gazi’nin, sine-i millete dönmeye karar verdiği güne kadar bu evde kaldığı belirtildi.
MERHUM KIRZIOĞLU’NUN ARAŞTIRMASI
Mevki-i Müstahkem binasıyla ilgili olarak Prof. Dr. F. Kırzıoğlu’nun da bir araştırması bulunduğu öğrenilirken, bu hususta Doç. Dr. İbrahim Ethem Atnur’un da ayrıca çalışma yaptığı öğrenildi. Erzurum’a ‘Tuğgeneral’ rütbesiyle gelen M. Kemal Atatürk’ün, askeri bina olması nedeniyle konakladığı Mevki-i Müstahkem Komutanlığı, hükümet konağına yakın oluşuyla dikkat çekerken, Gazi’nin istifa kararını da bu evde verdiği belirtildi.
ATATÜRK, ASKERLİKTEN İSTİFA KARARINI BU EVDE VERDİ
Askerlikten istifa ettiğini, 9 Temmuz 1919 günü ‘Erzurum Vilayeti Aliyesi’ne’ başlıklı dilekçesiyle sunan M. Kemal Atatürk, askerlikle ilişiği kalmadığı için şimdiki Çaykara Caddesi’nde halen müze olarak kullanılan Atatürk Evi’ne taşındı.
Gazi M. Kemal Atatürk’ün yaklaşık bir hafta kaldığı Mevki-i Müstahkem Komutanlığı’na ait evde kaleme aldığı istifa mektubu ise şöyle:
ERZURUM VİLAYETİ ALİYESİNE
”9 Temmuz 1919 - Erzurum Mübarek vatan ve milleti parçalanmak tehlikesinden kurtarmak, Yunan ve Ermeni isteklerine kurban etmemek için açılan milli savaşmalar uğrunda milletle beraber serbest surette çalışmağa askeri ve resmi sıfatım artık engel olmaya başladı. Bu gaye-i mukaddese (kutsal amaç) için milletle beraber sonsuza kadar çalışmağa mukaddesatım (kutsal şeylerim) adına söz vermiş olduğum cihetle, pek aşıkı bulunduğum yüce askerlik mesleğine bugün veda ve istifa ettim. Bundan sonra milli ve kutsal gayemiz için her türlü fedakarlıkla çalışmak üzere sine-i millette (milletin bağrında) bir ferd-i mücahit (savaşçı kişi) suretiyle bulunmakta olduğumu tamimen arz ve ilan eylerim. !